سفر هیأت عریض و طویل سعودی به آسیا؛ تقلای ریاض برای عبور از بحران
تاریخ انتشار
پنجشنبه ۱۲ اسفند ۱۳۹۵ ساعت ۲۰:۱۲
به گزارش عصر تعادل، «سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه عربستان سعودی از روز یکشنبه هفته جاری سفرهای دوره‌ای خود به کشورهای آسیایی را آغاز کرد. سلمان در اولین گام از سفر آسیایی خود وارد مالزی شد. وی همچنین پس از دیدار با مقامات مالزیایی به منظور دیدار با مقامات اندونزی، وارد فرودگاه «جاکارتا» شد. ملک سلمان همچنین قرار است از برونئی، ژاپن، چین، مالدیو هم بازدید کند. طبق اعلام قبلی، قرار است سلسله سفرهای دوره‌ای ملک سلمان به کشورهای آسیایی حدود یک ماه به طول بیانجامد. نکته قابل تأمل در سفر آسیایی ملک سلمان این است که وی با خدم و حشم ۱۵۰۰ نفره عازم این سفر شده است. در این سفر همچنین ۱۰ وزیر و ۱۵ شاهزاده سعودی، ملک سلمان را همراهی می کنند.
یکی از محورهای اصلی سفر بلندمدت ملک سلمان به کشورهای آسیایی و به ویژه مالزی و اندونزی، سرمایه‌گذاری اقتصادی در این کشورهاست. واقعیت این است که سیاستهای جنگ‌طلبانه رژیم جنگ‌افروز سعودی در طول سالهای گذشته به ویژه در کشورهایی نظیر سوریه، عراق و یمن هزینه‌های هنگفتی را به این رژیم تحمیل کرده است. در حال حاضر، عربستان سعودی با مصرف چنین هزینه‌های گزافی در راه ایجاد جنگ‌های خانمان‌سوز در منطقه با مشکلات گسترده اقتصادی مواجه شده است؛ مشکلاتی که اخیرا مقامات آل سعود را به اتخاذ سیاست های ریاضت اقتصادی واداشت.
تازه‌ترین آمارها در عربستان سعودی حاکی از آن است که کسری بودجه این کشور با ثبت یک رکورد جدید به بالاترین سطح خود طی ۱۶ سال گذشته رسیده استاز سوی دیگر، تازه‌ترین داده های آماری در عربستان سعودی حاکی از آن است که کسری بودجه این کشور با ثبت یک رکورد جدید به بالاترین سطح خود طی ۱۶ سال گذشته رسیده است. طبق ارائه شده از سوی وزارت دارایی عربستان سعودی در این زمینه، سعودی ها در سال ۲۰۱۵ با کسری بودجه ۳۶۲ میلیارد ریال (۱۰۰ میلیارد دلار) بالاترین سطح کسری طی ۱۶ سال اخیر را تجربه کرده اند که مهمترین دلیل این بحران، کاهش ۵۱ درصدی درآمدهای نفتی ریاض اعلام شده است. علاوه بر این، آمار کسری بودجه عربستان سعودی در سال ۲۰۱۶ با بیش از ۷۹ میلیارد دلار برای سومین سال پیاپی به ثبت رسید که خود، یکی از ناکامی های بزرگ دوران پادشاهی ملک سلمان بن عبدالعزیز محسوب می شود.
همانگونه که گفته شد، بخش عمده‌ای از دلایل مواجهه آل سعود با یک بحران اقتصادی گسترده به کاهش قیمت نفت بازمی گردد؛ مسأله‌ای که البته ریاض خود به تنهایی، با هدف ضربه زدن به اقتصاد دیگر کشورها از جمله جمهوری اسلامی ایران، نقش تعیین کننده‌ای در تحقق آن داشته و دارد. بخش دیگری از این مشکلات اقتصادی نیز به دلیل هزینه‌های جنگی بیهوده برای کشتار غیرنظامیان بی‌گناه در کشورهای مختلف منطقه، ظهور و بروز پیدا کرده‌اند. عربستان سعودی تاکنون میلیاردها دلار برای کشتار مردم یمن صرف کرده است.
بنابراین، کاملا طبیعی است که مقامات سعودی برای جبران مشکلات و بحران‌های اقتصادی خودساخته خود به کشورهایی که در عرصه اقتصادی حرفی برای گفتن دارند، سفر کنند. مالزی و اندونزی از اعضای اتحادیه جنوب شرق آسیا (آ سه آن) هستند. اندونزی در جمع ۱۰ اقتصاد برتر نوظهور قراردارد. مالزی نیز دارای یکی ازموفق ترین اقتصادهای جنوب شرق آسیا است. عربستان سعودی درصدد فروش ۵ درصد از سهام شرکت آرامکو است و به اقتصاد جنوب شرق آسیا ازجمله اندونزی و مالزی، نگاه ویژه ای دارد. پادشاه عربستان درصدد است بانک ها و شرکت های اندونزیایی و مالزیایی را برای سرمایه گذاری در صنایع غیرنفتی عربستان تشویق کند و وابستگی کشور به درآمدهای نفتی را کاهش دهد.
آل سعود تاکنون میلیاردها دلار در مراکز دینی و اقتصادی مالزی و اندونزی هزینه کرده که از جمله می‌توان به توزیع کتب و مجلات با محوریت وهابیت اشاره کرداز سوی دیگر، عربستان سعودی به مالزی و اندونزی به عنوان دو کشور مسلمان دارای اکثریت اهل سنت می نگرد. مالزی ۳۲ میلیون و اندونزی ۲۵۶ میلیون نفر جمعیت دارد که بیش از نیمی از جمعیت مالزی را مسلمانان اهل تسنن و حدود ۹۰ درصد از جمعیت اندونزی را نیز اهل تسنن تشکیل می دهند. رژیم آل سعود تاکنون میلیاردها دلار در مراکز دینی، اجتماعی و اقتصادی مالزی و اندونزی هزینه کرده است که از جمله می توان به توزیع کتب و مجلات با محوریت وهابیت، تاسیس و نوسازی مدارس و مساجد و همچنین ساخت مراکز اجتماعی اشاره کرد. از همین روی، می‌توان به خوبی به این واقعیت پی برد که یکی از اهداف اصلی سعودیها در کشورهایی نظیر مالزی و اندونزی نهادینه کردن ایدئولوژی وهابیت است.
البته این نکته را نیز نباید فراموش کرد که مالزی و اندونزی از جمله کشورهای عضو ائتلاف نظامی به اصطلاح اسلامی مبارزه با تروریسم هستند؛ ائتلافی که سعودیها در سال ۲۰۱۵ آن را به بهانه مبارزه با تروریست های تکفیری تشکیل داده اند. با توجه به انزوای بیش از پیش سعودیها در منطقه به دلیل پافشاری بر سیاستهای جنگ طلبانه، ریاض قصد دارد تا نفوذ خود در کشورهای آسیایی را برای روز مبادا بیش از پیش تقویت سازد. سعودیها تاکنون موفق به تحقق هیچ یک از اهداف مهم خود در کشورهایی نظیر سوریه، یمن و عراق نشده‌اند و به خوبی می‌دانند که تداوم این وضعیت تحت هیچ شرایطی به نفع آنها نخواهد بود. در این میان، کشورهای آسیایی بهترین گزینه‌هایی هستند که ریاض می تواند با آنها از در دوستی وارد شود تا در هنگام نیاز، به خوبی از آنها بهره‌برداری کند.
طبق آخرین اخبار، ملک سلمان و هیأت عریض و طویل پس از دیدار با رئیس جمهور اندونزی، انبوهی از قراردادها را با مقامات این کشوربه امضا رسانده است. سران دو کشور عربستان و اندونزی با امضای چندین توافق نامه متعهد شدند تا در زمینه رفع موانع بازرگانی و نیز مطابق با طرح ۶ میلیاردی کنونی به گسترش بزرگ ترین پالایشگاه اندونزی با یکدیگر به همکاری متقابل بپردازند. در همین راستا، سفیر عربستان در اندونزی اعلام کرد که دو کشور درخصوص مبارزه با تروریسم و آموزش متقابل افسران دو کشور در راستای مقابله با تروریست ها داعش به توافق رسیده اند.
در صورتی که ریاض نتواند مشکلات اقتصادی به وجود آمده در این کشور را مرتفع سازد، بدون شک با موجی از اعتراضات مردمی در داخل مواجه خواهد شدامضای توافقنامه های متعدد اقتصادی میان اندونزی و عربستان سعودی نشان‌دهنده میزان تلاش و تقلای سعودیها برای سرمایه گذاری اقتصادی در کشورهای آسیایی است. در صورتی که عربستان سعودی نتواند مشکلات اقتصادی و بحران های مالی به وجود آمده در این کشور را مرتفع سازد، بدون شک با موجی از اعتراضات مردمی در داخل مواجه خواهد شد. مقامات آل سعود خود به خوبی به این واقعیت واقف هستند و می دانند مشکلات کنونی که در نتیجه سیاستهای نادرست و ناپخته خودشان، بروز پیدا کرده اند.
از سوی دیگر، برخی اخبار ضد و نقیض حاکی از آن هستند که سعودیها در سفر به عراق از تمایل خود برای پایان هرچه سریعتر جنگ یمن خبر داده و به نوعی از مقامات بغداد خواسته‌اند تا برای تحقق این مهم، تلاش ها و رایزنی هایی را صورت دهند. این مسأله اگر صحت داشتنه باشد، حاکی از آن است که سعودیها به ناکارآمدی سیاستهای جنگ طلبانه خود در منطقه و کشتار هزاران انسان بی گناه و بی دفاع پی برده اند و اکنون در صدد بازسازی اقتصادی برآمدند که پیشتر خودشان، آن را تخریب کرده اند. باید منتظر ماند و دید که آیا هیأت سعودی پس از پایان سفر یک ماهه خود به کشورهای آسیایی آیا حاضر به تغییر سیاستهای منطقه‌ای خود در راستای بهبود شرایط کنونی، برخواهد آمد یا به ایفای همان نقش مخرب و منفی خود سرعت خواهد بخشید.
تازه‌ترین آمارها در عربستان سعودی حاکی از آن است که کسری بودجه این کشور با ثبت یک رکورد جدید به بالاترین سطح خود طی ۱۶ سال گذشته رسیده استاز سوی دیگر، تازه‌ترین داده های آماری در عربستان سعودی حاکی از آن است که کسری بودجه این کشور با ثبت یک رکورد جدید به بالاترین سطح خود طی ۱۶ سال گذشته رسیده است. طبق ارائه شده از سوی وزارت دارایی عربستان سعودی در این زمینه، سعودی ها در سال ۲۰۱۵ با کسری بودجه ۳۶۲ میلیارد ریال (۱۰۰ میلیارد دلار) بالاترین سطح کسری طی ۱۶ سال اخیر را تجربه کرده اند که مهمترین دلیل این بحران، کاهش ۵۱ درصدی درآمدهای نفتی ریاض اعلام شده است. علاوه بر این، آمار کسری بودجه عربستان سعودی در سال ۲۰۱۶ با بیش از ۷۹ میلیارد دلار برای سومین سال پیاپی به ثبت رسید که خود، یکی از ناکامی های بزرگ دوران پادشاهی ملک سلمان بن عبدالعزیز محسوب می شود.
همانگونه که گفته شد، بخش عمده‌ای از دلایل مواجهه آل سعود با یک بحران اقتصادی گسترده به کاهش قیمت نفت بازمی گردد؛ مسأله‌ای که البته ریاض خود به تنهایی، با هدف ضربه زدن به اقتصاد دیگر کشورها از جمله جمهوری اسلامی ایران، نقش تعیین کننده‌ای در تحقق آن داشته و دارد. بخش دیگری از این مشکلات اقتصادی نیز به دلیل هزینه‌های جنگی بیهوده برای کشتار غیرنظامیان بی‌گناه در کشورهای مختلف منطقه، ظهور و بروز پیدا کرده‌اند. عربستان سعودی تاکنون میلیاردها دلار برای کشتار مردم یمن صرف کرده است.
بنابراین، کاملا طبیعی است که مقامات سعودی برای جبران مشکلات و بحران‌های اقتصادی خودساخته خود به کشورهایی که در عرصه اقتصادی حرفی برای گفتن دارند، سفر کنند. مالزی و اندونزی از اعضای اتحادیه جنوب شرق آسیا (آ سه آن) هستند. اندونزی در جمع ۱۰ اقتصاد برتر نوظهور قراردارد. مالزی نیز دارای یکی ازموفق ترین اقتصادهای جنوب شرق آسیا است. عربستان سعودی درصدد فروش ۵ درصد از سهام شرکت آرامکو است و به اقتصاد جنوب شرق آسیا ازجمله اندونزی و مالزی، نگاه ویژه ای دارد. پادشاه عربستان درصدد است بانک ها و شرکت های اندونزیایی و مالزیایی را برای سرمایه گذاری در صنایع غیرنفتی عربستان تشویق کند و وابستگی کشور به درآمدهای نفتی را کاهش دهد.
آل سعود تاکنون میلیاردها دلار در مراکز دینی و اقتصادی مالزی و اندونزی هزینه کرده که از جمله می‌توان به توزیع کتب و مجلات با محوریت وهابیت اشاره کرداز سوی دیگر، عربستان سعودی به مالزی و اندونزی به عنوان دو کشور مسلمان دارای اکثریت اهل سنت می نگرد. مالزی ۳۲ میلیون و اندونزی ۲۵۶ میلیون نفر جمعیت دارد که بیش از نیمی از جمعیت مالزی را مسلمانان اهل تسنن و حدود ۹۰ درصد از جمعیت اندونزی را نیز اهل تسنن تشکیل می دهند. رژیم آل سعود تاکنون میلیاردها دلار در مراکز دینی، اجتماعی و اقتصادی مالزی و اندونزی هزینه کرده است که از جمله می توان به توزیع کتب و مجلات با محوریت وهابیت، تاسیس و نوسازی مدارس و مساجد و همچنین ساخت مراکز اجتماعی اشاره کرد. از همین روی، می‌توان به خوبی به این واقعیت پی برد که یکی از اهداف اصلی سعودیها در کشورهایی نظیر مالزی و اندونزی نهادینه کردن ایدئولوژی وهابیت است.
البته این نکته را نیز نباید فراموش کرد که مالزی و اندونزی از جمله کشورهای عضو ائتلاف نظامی به اصطلاح اسلامی مبارزه با تروریسم هستند؛ ائتلافی که سعودیها در سال ۲۰۱۵ آن را به بهانه مبارزه با تروریست های تکفیری تشکیل داده اند. با توجه به انزوای بیش از پیش سعودیها در منطقه به دلیل پافشاری بر سیاستهای جنگ طلبانه، ریاض قصد دارد تا نفوذ خود در کشورهای آسیایی را برای روز مبادا بیش از پیش تقویت سازد. سعودیها تاکنون موفق به تحقق هیچ یک از اهداف مهم خود در کشورهایی نظیر سوریه، یمن و عراق نشده‌اند و به خوبی می‌دانند که تداوم این وضعیت تحت هیچ شرایطی به نفع آنها نخواهد بود. در این میان، کشورهای آسیایی بهترین گزینه‌هایی هستند که ریاض می تواند با آنها از در دوستی وارد شود تا در هنگام نیاز، به خوبی از آنها بهره‌برداری کند.
طبق آخرین اخبار، ملک سلمان و هیأت عریض و طویل پس از دیدار با رئیس جمهور اندونزی، انبوهی از قراردادها را با مقامات این کشوربه امضا رسانده است. سران دو کشور عربستان و اندونزی با امضای چندین توافق نامه متعهد شدند تا در زمینه رفع موانع بازرگانی و نیز مطابق با طرح ۶ میلیاردی کنونی به گسترش بزرگ ترین پالایشگاه اندونزی با یکدیگر به همکاری متقابل بپردازند. در همین راستا، سفیر عربستان در اندونزی اعلام کرد که دو کشور درخصوص مبارزه با تروریسم و آموزش متقابل افسران دو کشور در راستای مقابله با تروریست ها داعش به توافق رسیده اند.
در صورتی که ریاض نتواند مشکلات اقتصادی به وجود آمده در این کشور را مرتفع سازد، بدون شک با موجی از اعتراضات مردمی در داخل مواجه خواهد شدامضای توافقنامه های متعدد اقتصادی میان اندونزی و عربستان سعودی نشان‌دهنده میزان تلاش و تقلای سعودیها برای سرمایه گذاری اقتصادی در کشورهای آسیایی است. در صورتی که عربستان سعودی نتواند مشکلات اقتصادی و بحران های مالی به وجود آمده در این کشور را مرتفع سازد، بدون شک با موجی از اعتراضات مردمی در داخل مواجه خواهد شد. مقامات آل سعود خود به خوبی به این واقعیت واقف هستند و می دانند مشکلات کنونی که در نتیجه سیاستهای نادرست و ناپخته خودشان، بروز پیدا کرده اند.
از سوی دیگر، برخی اخبار ضد و نقیض حاکی از آن هستند که سعودیها در سفر به عراق از تمایل خود برای پایان هرچه سریعتر جنگ یمن خبر داده و به نوعی از مقامات بغداد خواسته‌اند تا برای تحقق این مهم، تلاش ها و رایزنی هایی را صورت دهند. این مسأله اگر صحت داشتنه باشد، حاکی از آن است که سعودیها به ناکارآمدی سیاستهای جنگ طلبانه خود در منطقه و کشتار هزاران انسان بی گناه و بی دفاع پی برده اند و اکنون در صدد بازسازی اقتصادی برآمدند که پیشتر خودشان، آن را تخریب کرده اند. باید منتظر ماند و دید که آیا هیأت سعودی پس از پایان سفر یک ماهه خود به کشورهای آسیایی آیا حاضر به تغییر سیاستهای منطقه‌ای خود در راستای بهبود شرایط کنونی، برخواهد آمد یا به ایفای همان نقش مخرب و منفی خود سرعت خواهد بخشید.
