عصر تعادل - حسینی: خروج آمریکا از برجام به نفع روس‌ها است

حسینی: خروج آمریکا از برجام به نفع روس‌ها است

ترامپ، اروپایی‌ها را به سوی پوتین هل داد| تنش میان تهران و مسکو در حال افزایش است

پس از خروج امریکا از برجام، سایر اعضای امضاءکنندۀ توافق هسته ای یعنی اروپایی ها، روسیه و چین چه برنامه‌ای برای ادامۀ مسیر دارند؟ آیا اروپا می تواند در مقابل ترامپ و تحریمهای آن بایستد؟ مناسبات ایران با روسیه به چه شکلی پیش خواهد رفت؟روسیه و ایران در سالهای اخیر حول دو موضوع سوریه و برجام روابط گسترده ای را شکل داده اند و حال در این شرایط این پرسش به ذهن متبادر می‌شود که آیا روسها پشت ایران را خالی خواهند کرد، یا اینکه خروج آمریکا، می تواند مناسبات تهران-مسکو را قوت بخشد؟ پاسخ این پرسش‌ها را در گفتگو با دیاکو حسینی کارشناس مسائل استراتژیک مورد بررسی قرار دادیم که از نظر می گذرانید:

آقای ظریف در راستای گفت و گوی برجامی ابتدا با چین و روسیه و سپس با سه کشور اروپایی مذاکره کرد. در حال حاضر بین افکار عمومی این سوال مطرح است که آیا روسیه نقش پلیس بد را در این فضا بازی می کند و دوم اینکه توانایی اروپا و میزان مانور آنها چقدر است؟
در رابطه با روسیه واقعیت این است که روسها مشخصا از خروج آمریکا از برجام انتقاد کردند. به خاطر اینکه روسها نقش زیادی در مذاکرات و موافقت ها داشتند ولی به اندازه اروپایی ها برای از بین رفتن برجام نگران نیستند. به چند دلیل؛ با خروج آمریکا از برجام تقریبا ثابت شد که ادعای روسیه نسبت به اینکه آمریکا غیرقابل اعتماد است، آمریکا همیشه طرف بد ماجراست، اثبات شد. دوم اینکه اتحادیه اروپا را در پی شکافی که با آمریکا ایجاد شد به طرف روسیه هُل داد و خواهد داد. به این معنا که اگر آن بحث خانم مرکل به واقعیت نزدیک شود که اروپا باید امنیت خودش را خودش برعهده بگیرد معنایش این است که در مواجهه با اختلافات روسیه و اروپا این اروپاست که باید ابتکار عمل هایی را جدای از ناتو و دستورالعمل های آمریکایی دنبال کند. همچنین در رابطه با اوکراین، خطوط انرژی و مسائل اروپای شرقی و غیره. این بدان معناست که اتحادیه اروپا زمینه های بیشتری برای تنش زدایی با روسیه منهای آمریکا را پیدا خواهد کرد و این برای روسیه خوب است.
نکته بعد این است که تصور می کنم روسها خیلی هم ناراضی نیستند که ایران تحت فشارهای تازه و تحریم های جدیدی قرار بگیرد. تحریم هایی که اگرچه به طور کامل موثر نیست ولی می تواند نقش ایران در سوریه را تضعیف کند و میدان را برای روسیه بازتر کند. فکر می کنم در نهایت روسها چندان هم بدشان نمی آید که ایران در منطقه تضعیف شوند به واسطه فشارهای بیشتر آمریکا بر ایران یا تحریم‌هایی که اقتصاد ایران را یک مقدار ضعیف تر می کند.
نکته بعد این است که اعمال تحریم های یکجانبه آمریکا که بعد از خروج آمریکا از برجام طبعا پیش خواهد آمد، در حالی که بقیه کشورها از این تحریم ها حمایت نمی کنند و مشروعیت اخلاقی به آن نمی دهند، منجر خواهد شد که ابزار تحریم به عنوان یک ابزار در سیاست خارجی آمریکا و در اداره امور بین المللی تضعیف شود. این برای روسیه که خودش هم از تحریم ها آسیب دیده، پیامد خیلی خوبی است. دلایل دیگری هم دارد. یکی از آنها این است که روسها نمی خواهند با اسرائیلی ها بیش از اندازه روبه رو قرار بگیرند. اسرائیل مهمترین حامی خروج آمریکا از برجام بوده و اگر روسها بیش از حد تلاش کنند که از برجام دفاع کنند خود به خود روبه روی اسرائیل تعریف می شوند و این برای روسیه مطلوب نیست. همینطور روسها نمی خواهند که با عربها در این رابطه در یک دوقطبی قرار بگیرند. بنابراین یک برخورد ملایم تر در این رابطه برای روسها سیاست عاقلانه تری بود که این کار را هم کردند.
اظهارنظرهای معاون وزیر خارجه روسیه هم در همین رابطه می بینید؟ او قبل از خروج امریکا از برجام گفت که ما می خواهیم با توافق جامع همکاری داشته باشیم و یکبار هم بعد از خروج گفت که ایران باید امتیاز دهد و بعد از آن هم پوتین اعلام کرد که ایران و بقیه باید از سوریه بیرون بروند.
همینطور است. روسها به مرحله ای رسیده اند که باید در سوریه تعیین کننده باشند. آنها به یک استراتژی خروج هم در سوریه نیاز دارند که الان ندارند. استراتژی خروج روسیه باید جامع باشد به نحوی که بتواند تمهیدات تازه ای را در سوریه تضمین کند. یکی از موانع که به نظر می رسد الان در نگرش روسیه وجود دارد ایران است. چون ایران ظاهرا هیچ جدول زمانی برای خروج اعلام نکرده و این یک اشتباه است و برای روسها این تلقی را ایجاد کرد که ایران می خواهد تا مدت زمانی نامعلوم در سوریه باقی بماند. این برای روسها نشانه خوبی نیست.