تب تند افزايش قيمت اجاره بها در ايران
تاریخ انتشار
چهارشنبه ۳ مرداد ۱۳۹۷ ساعت ۱۰:۵۴
بازار مسکن از تب‌وتاب افتاد؛ اگرچه همچنان تب قیمت‌ها بالاست. این موضوع کاملا در بازار اجاره احساس می‌شود و بعضا دو برابر شدن اجاره ماهانه، رنگ از رخ بسیاری از مستاجران پرانده است؛ این در شرایطی است که هیچ راهی جز پذیرش نرخ‌های بالای اجاره ندارند و یا مجبور به ترک خانه‌ها و رفتن به مناطق پایین‌تر یا شهرهای اقماری ندارند.
دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی به‌تازگی آماری از معاملات مسکن ارائه داده که البته جای آمار اجاره در این گزارش خالی است. بنا به اطلاعات دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی، در تیرماه امسال 13 هزار و 796 فقره معامله مسکن به امضا رسیده که نسبت به ماه گذشته (خردادماه) یک‌هزار و 413 فقره از تعداد معاملات کاسته شده است. همچنین متوسط قیمت مسکن در تیرماه امسال برای هر مترمربع 6 میلیون و 987 هزار تومان برآورد شده است؛ این در حالی است که متوسط قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در خرداد ماه امسال ۶ میلیون و ۴۹۰ هزار تومان بود که به معنای افزایش ۵۰۰ هزار تومانی متوسط قیمت هر مترمربع مسکن نسبت به خرداد ماه بوده است؛ ضمن اینکه همین میزان افزایش را (۵۰۰ هزار تومان برای هر مترمربع) نیز در خرداد ماه نسبت به اردیبهشت ماه شاهد بوده‌ایم.
مطابق با اطلاعات ثبتی سامانه املاک کشور، اجاره‌بها در شهر تهران برای قراردادهای جدید تنظیم شده در خردادماه سال جاری نسبت به خرداد سال گذشته ۲۵ درصد رشد داشته و در برخی مناطق پرتقاضا در بازار اجاره مسکن تهران، میزان رشد اجاره‌بها از نرخ رشدهای اعلام‌شده در آمارها نیز بیشتر بوده است.
فرمول محاسبه قیمت اجاره و رهن
براساس آمار رسمی دولت، می‌توان گفت اگر خانه‌ای 60 متری در تهران به طور متوسط هر مترمربع 6 میلیون و 987 هزار تومان قیمت داشته باشد، در حال حاضر ارزش کل آن در حدود 419 هزار و 220 هزار تومان است. براساس این رقم، مستاجر برای رهن این خانه باید مبلغی باید بین یک پنجم کل قیمت این خانه را پرداخت کند: یعنی 83 میلیون و 844 هزار تومان. فرمول محاسبه اجاره نیز این‌گونه است که به ازای هر یک میلیون تومان رهن، چیزی در حدود 30 هزار تومان اجاره در نظر گرفته می‌شود. یعنی برای این خانه 2 میلیون و 490 هزار تومان بدون هر گونه پول پیش دریافت می‌شود.
البته این فرمولی است که به طور معمول عرف بازار است، اما نکته این‌جاست که بسیاری از صاحب‌خانه‌ها از این فرمول تبعیت نمی‌کنند و نرخ‌های دلبخواهی را در بازار مطرح می‌کنند.
ایران چقدر مستاجر دارد؟
در این میان، آخرین آمارهای ارائه شده از سوی بانک مرکزی نشان می‌دهد در سال گذشته 25.9 درصد از خانوارهای ایرانی در واحدهای مسکونی استیجاری زندگی کرده‌اند که نسبت به سال ماقبل آن کاهشی اندک را نشان می‌دهد.
در یک دهه گذشته میانگین تعداد خانوارهای مستاجران در حدود یک چهارم جمعیت بوده است؛ این در حالی است که در سال 1390 رکورد نسبت مستاجران به نسبت خانوارهای ایرانی شکست و 28.5 درصد از جمعیت ایران مستاجر شدند.
با توجه به آمارهای آخرین سرشماری صورت گرفته در ایران یعنی در سال 1395 تعداد خانوارهای ایرانی برابر با 24 میلیون خانوار بوده است. به این ترتیب از جمله 24 میلیون خانوار ایرانی، بیش از 6 میلیون و دویست هزار خانوار در واحدهای مسکونی استیجاری زندگی می‌کنند. این یعنی یک‌سوم خانوارهای ایران مستاجر هستند.
این در شرایطی است که بر اساس آمارهای منتشرشده از سوی بانک مرکزی، در سال ۱۳۹۵ سهم هزینه‌ای مسکن در سبد خانوار به ۳۵.۵ درصد رسیده است که نسبت به سال ۱۳۸۹ در حدود ۵.۴ واحد درصد افزایش داشته است. این در حالی است که این سهم در انگلیس ۱۳ درصد، اندونزی ۱۹.۹ درصد و کانادا ۲۰.۷ درصد است.
دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی به‌تازگی آماری از معاملات مسکن ارائه داده که البته جای آمار اجاره در این گزارش خالی است. بنا به اطلاعات دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی، در تیرماه امسال 13 هزار و 796 فقره معامله مسکن به امضا رسیده که نسبت به ماه گذشته (خردادماه) یک‌هزار و 413 فقره از تعداد معاملات کاسته شده است. همچنین متوسط قیمت مسکن در تیرماه امسال برای هر مترمربع 6 میلیون و 987 هزار تومان برآورد شده است؛ این در حالی است که متوسط قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در خرداد ماه امسال ۶ میلیون و ۴۹۰ هزار تومان بود که به معنای افزایش ۵۰۰ هزار تومانی متوسط قیمت هر مترمربع مسکن نسبت به خرداد ماه بوده است؛ ضمن اینکه همین میزان افزایش را (۵۰۰ هزار تومان برای هر مترمربع) نیز در خرداد ماه نسبت به اردیبهشت ماه شاهد بوده‌ایم.
مطابق با اطلاعات ثبتی سامانه املاک کشور، اجاره‌بها در شهر تهران برای قراردادهای جدید تنظیم شده در خردادماه سال جاری نسبت به خرداد سال گذشته ۲۵ درصد رشد داشته و در برخی مناطق پرتقاضا در بازار اجاره مسکن تهران، میزان رشد اجاره‌بها از نرخ رشدهای اعلام‌شده در آمارها نیز بیشتر بوده است.
فرمول محاسبه قیمت اجاره و رهن
براساس آمار رسمی دولت، می‌توان گفت اگر خانه‌ای 60 متری در تهران به طور متوسط هر مترمربع 6 میلیون و 987 هزار تومان قیمت داشته باشد، در حال حاضر ارزش کل آن در حدود 419 هزار و 220 هزار تومان است. براساس این رقم، مستاجر برای رهن این خانه باید مبلغی باید بین یک پنجم کل قیمت این خانه را پرداخت کند: یعنی 83 میلیون و 844 هزار تومان. فرمول محاسبه اجاره نیز این‌گونه است که به ازای هر یک میلیون تومان رهن، چیزی در حدود 30 هزار تومان اجاره در نظر گرفته می‌شود. یعنی برای این خانه 2 میلیون و 490 هزار تومان بدون هر گونه پول پیش دریافت می‌شود.
البته این فرمولی است که به طور معمول عرف بازار است، اما نکته این‌جاست که بسیاری از صاحب‌خانه‌ها از این فرمول تبعیت نمی‌کنند و نرخ‌های دلبخواهی را در بازار مطرح می‌کنند.
ایران چقدر مستاجر دارد؟
در این میان، آخرین آمارهای ارائه شده از سوی بانک مرکزی نشان می‌دهد در سال گذشته 25.9 درصد از خانوارهای ایرانی در واحدهای مسکونی استیجاری زندگی کرده‌اند که نسبت به سال ماقبل آن کاهشی اندک را نشان می‌دهد.
در یک دهه گذشته میانگین تعداد خانوارهای مستاجران در حدود یک چهارم جمعیت بوده است؛ این در حالی است که در سال 1390 رکورد نسبت مستاجران به نسبت خانوارهای ایرانی شکست و 28.5 درصد از جمعیت ایران مستاجر شدند.
با توجه به آمارهای آخرین سرشماری صورت گرفته در ایران یعنی در سال 1395 تعداد خانوارهای ایرانی برابر با 24 میلیون خانوار بوده است. به این ترتیب از جمله 24 میلیون خانوار ایرانی، بیش از 6 میلیون و دویست هزار خانوار در واحدهای مسکونی استیجاری زندگی می‌کنند. این یعنی یک‌سوم خانوارهای ایران مستاجر هستند.
این در شرایطی است که بر اساس آمارهای منتشرشده از سوی بانک مرکزی، در سال ۱۳۹۵ سهم هزینه‌ای مسکن در سبد خانوار به ۳۵.۵ درصد رسیده است که نسبت به سال ۱۳۸۹ در حدود ۵.۴ واحد درصد افزایش داشته است. این در حالی است که این سهم در انگلیس ۱۳ درصد، اندونزی ۱۹.۹ درصد و کانادا ۲۰.۷ درصد است.
