فاجعه زيست محيطي درياها را تهديد مي كند !
تاریخ انتشار
شنبه ۱۳ مرداد ۱۳۹۷ ساعت ۱۳:۱۹
جیوه یکی از آلاینده‌های زیست محیطی بسیار سمی و پایدار در محيط زيست است که پس از منتشر شدن در هوا قابلیت انتقال به مناطق بسیار دورتر را بدون توجه به مرزهای قرار دادی توسط انسان دارد. این ماده پس از ورود به آب در طی فرایندهاییی سمی تر هم می‌شود و به نوعی وارد وارد زنجیره غذایی می‌شود.
به همین دلیل اگر مقدار جیوه زیادی در دریا باشد، انسان هم می‌تواند آسیب فراوانی ببیند و در گیر بیماری‌های عصبی، نارسایی کلیه و ... شود.
غلظت جیوه در آب‌های دنیا در طی دو قرن اخیر بر اثر فعالیت‌های انسانی به‌شدت افزایش یافته است با این وجود این تصور که بخش زیادی از جیوه وارد شده به آب، دوباره به جو برمی‌گردد از اهمیت این موضوع کاسته بود. حالا تحقیق منتشر شده توسط سارا زعفرانی و همکارانش که در مجله ساینس منتشر شده نگاه‌ها را به این موضوع تا حدی تغییر داده است؛ آن‌ها نشان داده‌اند برخی از مواد موجود در اقیانوس‌ها جیوه را در خود نگه می‌دارند و این آب‌ها را آلوده می‌کند.
در همین رابطه با زعفرانی، دانشجوی سال سوم دکترای محیط‌زیست در دانشگاه صنعتی برانشوایگ آلمان که در زمینه بررسی اثرات روی چرخه‌ی طبیعی عناصر شیمیایی مطالعه می‌کند مصاحبه‌ای داشتیم.
این مصاحبه را اینجا بخوانید:
شما در تحقیق جدیدی که انجام دادید به نتیجه بسیار عجیبی رسیدید؛ این تصور قدیمی جیوه که در دریا وجود داشت دوباره به جو برمی‌گشت تا حدی اشتباه است، کمی از اهمیت این یافته توضیح دهید، چه فرقی می‌کند که جیوه وارد دریا بشود یا نه؟
به دلیل سرعت رسوب‌گذاری بسیار کم اقیانوس‌ها اطلاعات کمی در مورد تجمع جیوه در رسوبات اقیانوس و دریاها وجود دارد.
به همین دلیل اطلاعات موجود براساس برآوردهای مدل‌سازی به دست می‌آید و این مدل‌ها هم همواره بر وجود بسیار کم جیوه در رسوبات اقیانوس تأکید می‌کردند، اما ما در مطالعاتمان به این نتیجه رسیدیم که بین ۹ تا ۲۰ درصد از جیوهی منتشر شده از فعالیت‌های صنعتی در نوعی خاص از رسوبات دریا جمع می‌شوند.
نتایج حاصل از این تحقیق نه‌تنها اثباتی برای مهم بودن نقش اقیانوس‌ها در چرخه‌ی جیوه است، بلکه به نقش مهم موجودات ریز شناور بر سطح آب (فیتوپلانگتون‌ها و جلبک‌ها) به عنوان راهی برای ورود جیوه به چرخه‌ی غذایی و به طبعِ آن شکارچیان دریایی بزرگ تر مانند ماهی تن و سپس انسان اشاره می‌کند که تهدیدی برای سلامت انسان است.
جیوهی بیشتر در آب منجر به بزرگنمایی زیستی جیوه در زنجیره‌ی غذایی و تهدیدی برای سلامت خواهد بود.
به‌طورکلی این تحقیق نتایج جدیدی را در رابطه با توزیع جهانی جیوه و تجمع آن در زنجیره غذایی دریایی ارائه می‌دهد.
بر این اساس از زمان انقلاب صنعتی یعنی نزدیک به ۲۰۰ سال پیش تاکنون باید جیوه زیادی در آب ذخیره شده است، این یعنی ما باید منتظر یک فاجعه زیست‌محیطی دیگر باشیم؟
با آغاز انقلاب صنعتی و افزایش فعالیت‌های متعدد انسانی مقدار زیادی جیوه را وارد محیط‌زیست شده. در منطقه موردمطالعه‌ی ما ـ اقیانوس جنوبگان - که هزاران کیلومتر از فعالیت‌های اصلی انسانی فاصله دارد٬ ما نه‌تنها شاهد وجود جیوه در رسوبات هستیم بلکه تحقیقات ما نشان از تجمع ۹ تا ۲۰ درصدی کل جیوهی منتشرشده‌ی سالانه از فعالیت‌های صنعتی در این نوع رسوبات را نیز دارد. بنابراین اگر ما با سرعت گذشته به فعالیت‌های صنعتی ادامه دهیم؛ بله باید منتظر یک فاجعه باشیم.
به همین دلیل اگر مقدار جیوه زیادی در دریا باشد، انسان هم می‌تواند آسیب فراوانی ببیند و در گیر بیماری‌های عصبی، نارسایی کلیه و ... شود.
غلظت جیوه در آب‌های دنیا در طی دو قرن اخیر بر اثر فعالیت‌های انسانی به‌شدت افزایش یافته است با این وجود این تصور که بخش زیادی از جیوه وارد شده به آب، دوباره به جو برمی‌گردد از اهمیت این موضوع کاسته بود. حالا تحقیق منتشر شده توسط سارا زعفرانی و همکارانش که در مجله ساینس منتشر شده نگاه‌ها را به این موضوع تا حدی تغییر داده است؛ آن‌ها نشان داده‌اند برخی از مواد موجود در اقیانوس‌ها جیوه را در خود نگه می‌دارند و این آب‌ها را آلوده می‌کند.
در همین رابطه با زعفرانی، دانشجوی سال سوم دکترای محیط‌زیست در دانشگاه صنعتی برانشوایگ آلمان که در زمینه بررسی اثرات روی چرخه‌ی طبیعی عناصر شیمیایی مطالعه می‌کند مصاحبه‌ای داشتیم.
این مصاحبه را اینجا بخوانید:
شما در تحقیق جدیدی که انجام دادید به نتیجه بسیار عجیبی رسیدید؛ این تصور قدیمی جیوه که در دریا وجود داشت دوباره به جو برمی‌گشت تا حدی اشتباه است، کمی از اهمیت این یافته توضیح دهید، چه فرقی می‌کند که جیوه وارد دریا بشود یا نه؟
به دلیل سرعت رسوب‌گذاری بسیار کم اقیانوس‌ها اطلاعات کمی در مورد تجمع جیوه در رسوبات اقیانوس و دریاها وجود دارد.
به همین دلیل اطلاعات موجود براساس برآوردهای مدل‌سازی به دست می‌آید و این مدل‌ها هم همواره بر وجود بسیار کم جیوه در رسوبات اقیانوس تأکید می‌کردند، اما ما در مطالعاتمان به این نتیجه رسیدیم که بین ۹ تا ۲۰ درصد از جیوهی منتشر شده از فعالیت‌های صنعتی در نوعی خاص از رسوبات دریا جمع می‌شوند.
نتایج حاصل از این تحقیق نه‌تنها اثباتی برای مهم بودن نقش اقیانوس‌ها در چرخه‌ی جیوه است، بلکه به نقش مهم موجودات ریز شناور بر سطح آب (فیتوپلانگتون‌ها و جلبک‌ها) به عنوان راهی برای ورود جیوه به چرخه‌ی غذایی و به طبعِ آن شکارچیان دریایی بزرگ تر مانند ماهی تن و سپس انسان اشاره می‌کند که تهدیدی برای سلامت انسان است.
جیوهی بیشتر در آب منجر به بزرگنمایی زیستی جیوه در زنجیره‌ی غذایی و تهدیدی برای سلامت خواهد بود.
به‌طورکلی این تحقیق نتایج جدیدی را در رابطه با توزیع جهانی جیوه و تجمع آن در زنجیره غذایی دریایی ارائه می‌دهد.
بر این اساس از زمان انقلاب صنعتی یعنی نزدیک به ۲۰۰ سال پیش تاکنون باید جیوه زیادی در آب ذخیره شده است، این یعنی ما باید منتظر یک فاجعه زیست‌محیطی دیگر باشیم؟
با آغاز انقلاب صنعتی و افزایش فعالیت‌های متعدد انسانی مقدار زیادی جیوه را وارد محیط‌زیست شده. در منطقه موردمطالعه‌ی ما ـ اقیانوس جنوبگان - که هزاران کیلومتر از فعالیت‌های اصلی انسانی فاصله دارد٬ ما نه‌تنها شاهد وجود جیوه در رسوبات هستیم بلکه تحقیقات ما نشان از تجمع ۹ تا ۲۰ درصدی کل جیوهی منتشرشده‌ی سالانه از فعالیت‌های صنعتی در این نوع رسوبات را نیز دارد. بنابراین اگر ما با سرعت گذشته به فعالیت‌های صنعتی ادامه دهیم؛ بله باید منتظر یک فاجعه باشیم.
