تاخیر در رونمایی از سازوکار مالی اروپایی برای مبادله با ایران
تاریخ انتشار
شنبه ۱۰ آذر ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۱۱
تاخیر در رونمایی از سازوکار مالی اروپایی برای مبادله با ایران این سوال را به اذهان متبادر می کند که آیا اروپایی ها در این روند جدی هستند یا با این احساس که ایران قصد ندارد از برجام خارج شود به دنبال وقت کشی و ادامه مسیر صدور بیانیه- حمایت لفظی هستند؟ حالا مقامات ایرانی در دیدار با اروپایی ها هشدار می دهند که باید هر چه زودتر این مسیر را هموار کنند. گذشته از اینکه اروپا چقدر توان دارد تا در مقابل تحریمهای یکجانبه امریکا از ایران حمایت کند آیا اروپایی ها اراده نجات برجام به روشهای عملی را دارند یا با بهانه وابستگی سیستمهای مالی به امریکا از زیر بار این مهم شانه خاله می کنند؟ در این باره با عبدالرضا فرجی راد استاد مسائل ژئوپلیتیک و سفیر سابق ایران در مجارستان و نروژ گفت و گو کرده ایم که از نظر می گذرانید.
به نظرتان دلیل به درازا کشیدن ایجاد سازوکار مالی اروپا برای ایران چیست؟ اروپایی ها اذعان دارند سیستمهای مالی در اختیار امریکا و ایجاد فضای مستقل از آن سخت است. آیا آنها اراده اقدام عملی را دارند؟
اروپا تحت فشار است و این یک واقعیتی است که باید بپذیریم. فشارهای زیادی از سوی آمریکا روی اروپا وارد میشود و چند روز اخیر هم برایان هوک در اروپا بود و روی مسائل مختلف از جمله سیستم بانکی و سوئیفت گفتگو داشت؛ وی همچنین با مقامات بانکهای مرکزی و خزانهداری آنها نیز صحبت کرد و به نوعی تهدید کرد که نباید ارتباط با ایران انجام شود . اروپاییها خودشان گیج هستند که چکار باید بکنند؛ ضمن اینکه آنها به هر حال میخواهند برجام را حفظ کنند و به ایران کمک کنند که بتواند مبادلات بانکی اش قطع نشود. این فشارها که زیاد میشود، طبیعتا بین اروپا هم شکاف ایجاد میشود.
از چه نظر؟ بین کشورهای اروپایی هم اختلافاتی وجود دارد؟
بله از یک طرف اروپا خودش مشکلات جدی دارد. این مشکلات اختلافاتی است که در درون اروپا هست، از طرفی برگزیت شکل گرفته و بریتانیا در حال خارج شدن از آن است، از طرفی مسائل روسیه و اروپای شرقی بحرانی تر شده است، مثل اوکراین و سیستم دفاع موشکی و غیره. کشورهای اروپای شرقی در جلساتی که با 28 کشور اتحادیه اروپا حضور دارند، مثل بقیه، مثل آلمان، فرانسه و تا حدودی انگلیس و یا ایتالیا فکر نمیکنند، آنها معتقدند امنیت شان هنوز تضمین نشده و همچنان در خطر است و لذا کشورهای اروپایی بهویژه اروپای قدرتمند؛ فرانسه، انگلیس و آلمان یا غرب اروپا نمیتواند از این کشورها دفاع کند، از همین رو آنها میگویند نمیشود با آمریکا به خاطر ایران وارد چالش و درگیری تازه شوند، چون معتقدند که اگر اروپا بخواهد فشارها و برنامه های آمریکا را خنثی کند، طبیعتا آمریکا هم عکسالعمل تندی نشان خواهد داد. عکسالعمل تند نشان دادن به این معنی است که روابط اروپا و آمریکا بحرانی میشود. شما میدانید بعضی مواقع که آقای ترامپ سخنرانی میکند، در مواقعی که عصبانی میشود اروپا را حتی دشمن خطاب میکند. لذا اینها معتقدند که ما نباید راهی را برویم که این راه در واقع اروپا یا اتحادیه را از آمریکا جدا کند.
به نظرتان دلیل به درازا کشیدن ایجاد سازوکار مالی اروپا برای ایران چیست؟ اروپایی ها اذعان دارند سیستمهای مالی در اختیار امریکا و ایجاد فضای مستقل از آن سخت است. آیا آنها اراده اقدام عملی را دارند؟
اروپا تحت فشار است و این یک واقعیتی است که باید بپذیریم. فشارهای زیادی از سوی آمریکا روی اروپا وارد میشود و چند روز اخیر هم برایان هوک در اروپا بود و روی مسائل مختلف از جمله سیستم بانکی و سوئیفت گفتگو داشت؛ وی همچنین با مقامات بانکهای مرکزی و خزانهداری آنها نیز صحبت کرد و به نوعی تهدید کرد که نباید ارتباط با ایران انجام شود . اروپاییها خودشان گیج هستند که چکار باید بکنند؛ ضمن اینکه آنها به هر حال میخواهند برجام را حفظ کنند و به ایران کمک کنند که بتواند مبادلات بانکی اش قطع نشود. این فشارها که زیاد میشود، طبیعتا بین اروپا هم شکاف ایجاد میشود.
از چه نظر؟ بین کشورهای اروپایی هم اختلافاتی وجود دارد؟
بله از یک طرف اروپا خودش مشکلات جدی دارد. این مشکلات اختلافاتی است که در درون اروپا هست، از طرفی برگزیت شکل گرفته و بریتانیا در حال خارج شدن از آن است، از طرفی مسائل روسیه و اروپای شرقی بحرانی تر شده است، مثل اوکراین و سیستم دفاع موشکی و غیره. کشورهای اروپای شرقی در جلساتی که با 28 کشور اتحادیه اروپا حضور دارند، مثل بقیه، مثل آلمان، فرانسه و تا حدودی انگلیس و یا ایتالیا فکر نمیکنند، آنها معتقدند امنیت شان هنوز تضمین نشده و همچنان در خطر است و لذا کشورهای اروپایی بهویژه اروپای قدرتمند؛ فرانسه، انگلیس و آلمان یا غرب اروپا نمیتواند از این کشورها دفاع کند، از همین رو آنها میگویند نمیشود با آمریکا به خاطر ایران وارد چالش و درگیری تازه شوند، چون معتقدند که اگر اروپا بخواهد فشارها و برنامه های آمریکا را خنثی کند، طبیعتا آمریکا هم عکسالعمل تندی نشان خواهد داد. عکسالعمل تند نشان دادن به این معنی است که روابط اروپا و آمریکا بحرانی میشود. شما میدانید بعضی مواقع که آقای ترامپ سخنرانی میکند، در مواقعی که عصبانی میشود اروپا را حتی دشمن خطاب میکند. لذا اینها معتقدند که ما نباید راهی را برویم که این راه در واقع اروپا یا اتحادیه را از آمریکا جدا کند.