گزارش اختصاصی «تعادل»؛
میراث بهارستان نصیب کدام جریان سیاسی خواهد شد؟
تاریخ انتشار
چهارشنبه ۳ دی ۱۳۹۳ ساعت ۱۶:۳۰
به گزارش «تعادل»؛ صندلی‌های سبز بهارستان همه جریانات سیاسی به‌خصوص اصولگرایان و اصلا‌ح‌طلبان را به تلاطم انداخته است تا برای پیروزی در انتخابات بیشترین تلاش و همت خود را به کار ببندد البته دراین‌بین مستقلین و طیف حامی دولت یازدهم موسوم به اعتدالیون نیز انتخابات مجلس را به حال خود رها نکرده و کار خود را برای حضور در بهارستان آغاز کرده‌اند.
حال با توجه به اینکه انتخابات مجلس دهم برای بسیاری از جریانات و طیفهای سیاسی حائز اهمیت خواهد بود ازاین‌رو پرداختن به اینکه مجلس دهم چه ترکیبی خواهد داشت موضوعی بدیهی است.
در میان جریانات مختلف سیاسی که در نظام جمهوری اسلامی ایران به‌صورت قانونی به فعالیت می‌پردازند اصولگرایان، اصلا‌ح‌طلبان، مستقلین و جریانات اعتدالی که از دوران دولت یازدهم موجودیت یافته‌اند بیشترین فعالیت را برای حضور در انتخابات مجلس و به دست آوردن کرسی‌های مجلس دهم به خود اختصاص دادند.
جبهه اصولگرایان:
شکست اصولگرایان در انتخابات ریاستجمهوری سال ۹۲ به‌طور حتم سبب خواهد شد تا آن‌ها برای حضور در انتخابات مجلس دهم سازوکار بهتری را اتخاذ کنند لذا احزاب و تشکلهای مربوط به دایره اصولگرایان که در حال حاضر حداکثر مجلس نهم را در اختیاردارند به‌گونه‌ای مشخص با محوریت حجت‌الاسلام تقوی عضو ارشد جامعه روحانیت مبارز فعالیت خود را برای انتخابات مجلس آغاز کرده‌اند.
تقوی به‌عنوان مسئول ایجاد وحدت میان اصولگرایان جلساتی مختلفی را با احزاب و جریانات اصولگرا آغاز و آن‌ها را برای حضور در یک چتر مشترک اصولگرایی با عنوان جریان وحدت اصولگرایی دعوت کرده است به‌گونه‌ای که اولین نشست سراسری این جریان ۱۹ مهرماه با حضور بسیاری از شخصیت‌های اصولگرا ازجمله آیت‌الله موحدی کرمانی، آیت‌الله مصباح یزدی، غلامعلی حداد عادل برگزار شد و شرکت‌کنندگان در این همایش بر ضرورت حضور منسجم اصولگرایان در عرصههای مختلف تأکید کردند.
جریان اصولگرایی برای ورود به انتخابات مجلس دهم به دو طیف اصولگرایان سنتی و جبهه پایداری تقسیمبندی میشود که ورود مستقل هریک از این دو گروه به انتخابات مجلس آینده ممکن است تبعات سنگینی را برای جریان اصولگرایی به دنبال داشته باشد.
در دسته اصولگرایان راست سنتی حضور چهره‌هایی همچون علی لاریجانی، محمدرضا باهنر،حداد عادل، حسین فدایی در این طیف با تبعیت کامل از جامعتین سبب شده است کفه ترازو استقبال به سمت این طیف در برابر جبهه پایداری در میان مردم قویتر باشد البته جبهه پایداری انقلاب اسلامی به‌عنوان یک جریان نوظهور اصولگرایی هم می‌تواند حرف‌هایی زیادی برای گفتن داشته باشد.
این جبهه که در آستانه انتخابات مجلس نهم شکل‌گرفته است تلاش بسیاری برای خالصسازی اردوگاه اصولگرایی داشته است و در این زمینه با تبعیت از آیت‌الله مصباح یزدی برای حضور در مجلس دهم فعالیت خواهد کرد.
اما درباره جریان اصولگرایی آنچه قابل‌ملاحظه است تشکیل جریان وحدت اصولگرایی است رویکردی که هنوز برخی از افراد منتسب به اصولگرایان سینتی همچون علی لاریجانی نسبت به آن واکنش نشان ندادهاند لذا باید منتظر این موضوع ماند که آیا اصولگرایان می‌تواند با توجه به شکست در انتخابات ریاستجمهوری سال ۹۲ برای کسب حداکثری کرسی‌های مجلس به توافقی مشترک دست پیدا کنند.
اصلا‌ح‌طلبان:
انتخابات ریاستجمهوری سال ۹۲ سبب شد برخی از جریانات اصلا‌ح‌طلبان برای حضور در عرصه سیاسی کشور فرصت بیشتری پیداکرده و جان تازه بگیرند ازاین‌رو با کسب این فرصت از سوی اصلا‌ح‌طلبان آن‌ها درصدد هستند برای انتخابات مجلس و کسب کرسی‌های سبز بهارستان گام جدی را بردارند لذا زودتر از اصولگرایان برای فعالیتهای انتخاباتی مجلس دهم پیش‌قدم شدهاند به‌گونه‌ای که محمدرضا تابش از نمایندگان اصلاح‌طلب مجلس نیز هدف اصلی این جریان را حضور قوی و اثرگذار در انتخابات بعدی مجلس دهم اعلام کرده است موضوعی که اهمیت این انتخابات را برای طیف اقلیت جامعه یعنی اصلا‌ح‌طلبان نشان میدهد.
در اردوگاه اصلا‌ح‌طلبان جریانها و گروههای زیاد قابل‌شمارش و تفکیک نیست اما سه جریان حزب منحل مشارکت، مجمع روحانیون مبارز و سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی و همچنین کارگزاران را میتوان ازجمله گروههایی این اردوگاه دانست.
چهره‌های منتسب به حزب مشارکت و سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی پس از انتخابات ریاستجمهوری سال ۹۲ علی‌رغم داشتن مجوزهای قانونی و داشتن هویتی نیم‌بند به دلیل برخی از حمایتهای دولت یازدهم راه برای حضور در انتخابات مجلس دهم فراهم دیده‌اند لذا با رویکردی جدید خود را برای حضور در انتخابات مجلس آماده می‌کنند اما اینکه شورای نگهبان و وزارت کشور با صدور مجوز بستر را برای حضور آن‌ها فراهم کند در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
مجمع روحانیون مبارز از مهمترین تشکلهای اصلاح‌طلب دیگری است که به‌طور حتم می‌تواند در حضور قوی اصلا‌ح‌طلبان در انتخابات مجلس تأثیر چندانی داشته باشد به‌گونه‌ای که موسوی لاری عضو این تشکل در حاشیه کنگره حزب اسلامی کار تأکید کرده بود که مجمع روحانیون مبارز حضور فعالی در انتخابات مجلس خواهد داشت ازاین‌رو باید زمان بیشتری طی شود تا از برنامههای این تشکل برای ورود به انتخابات مجلس مطلع شد.
حزب کارگزاران انقلاب اسلامی از دیگر جریانات سیاسی است که میتوان آن را به دلیل حضور برخی از چهره‌های جدید به‌مانند محمد قوچانی و سعید لیلاز اصلاح‌طلب دانست اما این طیف سیاسی بیشتر از اصلاح‌طلب بودن به هاشمی رفسنجانی وابسته است و بی‌شک حمایت رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام از این طیف در انتخابات مجلس دهم در پیشبرد اهداف این حزب تأثیر چندانی خواهد داشت.
همچنین اسحاق جهانگیری معاون اول رییس‌جمهور جز تنها کسانی محسوب میشود که از بدنه دولت حمایت قاطعانه خود را از حزب کارگزاران اعلام کرده و جلسات خود را با این تشکل به‌صورت منظم برگزار میکند.
البته در بدنه جریان اصلاح‌طلبی افرادی هستند که می‌خواهند با جذب حمایت علی‌اکبر ناطق نوری برای حضور در انتخابت مجلس وارد عمل شوند اما تا به امروز ناطق نوری به‌صورت رسمی برای حضور در انتخابات مجلس و اینکه آیا به بدنه اصلاح‌طلب علاقهای دارد اظهارنظری نکرده موضوعی که سبب شده است برخی از افراد منتسب به اصولگرایان ازجمله محمدرضا باهنر وی را جزء بدنه اصولگرایی بدانند و این موضوع را مطرح کنند که اگر ناطق نوری بخواهد فعالیت کند تنها در چارچوب اصولگرایی این امر اتفاق خواهد افتاد.
محمدرضا عارف از دیگر شخصیت‌های اصلاح‌طلبی است که در مصاحبههای مختلف عنوان کرده است که برای حضور در انتخابات مجلس دهم برنامه دارد.
وی که با تشکیل بنیاد ایرانیان به‌گونه‌ای آشکارا فعالیتهای خود را برای انتخابات مجلس آغاز کرده است پس از کنارهگیری از انتخابات ریاستجمهوری سال ۹۲ درصدد است حضور چشمگیری در انتخابات مجلس داشته باشد به‌گونه‌ای که وی در اظهارنظری شفاف تأکید کرده است که اصلا‌ح‌طلبان انتخابات مجلس گذشته را به‌راحتی از دست دادند، اما برای انتخابات مجلس آینده باید برنامه جدی داشته باشند.
جریان دولت، اعتدال‌گرایان
در جمهوری اسلامی ایران در ادوار مختلف انتخابات مجلس همواره دولت‌ها علی‌رغم نظر مردم تلاش کرده‌اند تا ترکیب مجلس را نیز به نفع خود تغییر دهند. دولت یازدهم نیز از این تلاش مستثنا نیست به‌گونه‌ای که محمد شریعتمداری معاون اجرایی رییس‌جمهور در اظهارنظری تأکید داشته است که دولت به بهارستان نیاز دارد تا برنامههای خود را پیش ببرد.
از طرفی دیگر اخبار حاکی از آن است که حسن روحانی علی یونسی و شهیندخت مولاوردی برای شناسایی نیروهای وابسته به دولت و تلاش برای حضور آن‌ها در مجلس دهم مأمور کرده است تا دولت بتواند در به دست آوردن کرسی‌های مجلس نقش پررنگی داشته باشد اما به‌طور حتم در این میان موفقیت دولت در انتخابات مجلس آینده در هاله‌ای از ابهام قرارداد زیرا باوجود گذشت دو سال از عمر دولت، کابینه تدبیر و امید هنوز مردم نتوانسته شعار امید و عدالت را در زندگی مردم به‌صورت ملموس ایجاد کند.
لذا در نگاهی کلی اینکه رقابت اصلی برای کسب حداکثری کرسی‌های مجلس دهم در سال آینده میان اصولگرایان، اصلاح۳طلبان و جریان حامی دولت به چه شکلی خواهد گرفت بود باید منتظر ماند تا روند تلاشهای جریانات مختلف برای کسب آرای مردم را مشاهده کرد.
اینکه جریانات سیاسی چقدر برای تحقق مطالبات مردم به‌خصوص درزمینهٔ اقتصادی و معیشتی برنامه دارند به‌طور حتم درروند پیروزی آن‌ها در انتخابات مجلس دهم تأثیرگذار خواهد بود.
حال با توجه به اینکه انتخابات مجلس دهم برای بسیاری از جریانات و طیفهای سیاسی حائز اهمیت خواهد بود ازاین‌رو پرداختن به اینکه مجلس دهم چه ترکیبی خواهد داشت موضوعی بدیهی است.
در میان جریانات مختلف سیاسی که در نظام جمهوری اسلامی ایران به‌صورت قانونی به فعالیت می‌پردازند اصولگرایان، اصلا‌ح‌طلبان، مستقلین و جریانات اعتدالی که از دوران دولت یازدهم موجودیت یافته‌اند بیشترین فعالیت را برای حضور در انتخابات مجلس و به دست آوردن کرسی‌های مجلس دهم به خود اختصاص دادند.
جبهه اصولگرایان:
شکست اصولگرایان در انتخابات ریاستجمهوری سال ۹۲ به‌طور حتم سبب خواهد شد تا آن‌ها برای حضور در انتخابات مجلس دهم سازوکار بهتری را اتخاذ کنند لذا احزاب و تشکلهای مربوط به دایره اصولگرایان که در حال حاضر حداکثر مجلس نهم را در اختیاردارند به‌گونه‌ای مشخص با محوریت حجت‌الاسلام تقوی عضو ارشد جامعه روحانیت مبارز فعالیت خود را برای انتخابات مجلس آغاز کرده‌اند.
تقوی به‌عنوان مسئول ایجاد وحدت میان اصولگرایان جلساتی مختلفی را با احزاب و جریانات اصولگرا آغاز و آن‌ها را برای حضور در یک چتر مشترک اصولگرایی با عنوان جریان وحدت اصولگرایی دعوت کرده است به‌گونه‌ای که اولین نشست سراسری این جریان ۱۹ مهرماه با حضور بسیاری از شخصیت‌های اصولگرا ازجمله آیت‌الله موحدی کرمانی، آیت‌الله مصباح یزدی، غلامعلی حداد عادل برگزار شد و شرکت‌کنندگان در این همایش بر ضرورت حضور منسجم اصولگرایان در عرصههای مختلف تأکید کردند.
جریان اصولگرایی برای ورود به انتخابات مجلس دهم به دو طیف اصولگرایان سنتی و جبهه پایداری تقسیمبندی میشود که ورود مستقل هریک از این دو گروه به انتخابات مجلس آینده ممکن است تبعات سنگینی را برای جریان اصولگرایی به دنبال داشته باشد.
در دسته اصولگرایان راست سنتی حضور چهره‌هایی همچون علی لاریجانی، محمدرضا باهنر،حداد عادل، حسین فدایی در این طیف با تبعیت کامل از جامعتین سبب شده است کفه ترازو استقبال به سمت این طیف در برابر جبهه پایداری در میان مردم قویتر باشد البته جبهه پایداری انقلاب اسلامی به‌عنوان یک جریان نوظهور اصولگرایی هم می‌تواند حرف‌هایی زیادی برای گفتن داشته باشد.
این جبهه که در آستانه انتخابات مجلس نهم شکل‌گرفته است تلاش بسیاری برای خالصسازی اردوگاه اصولگرایی داشته است و در این زمینه با تبعیت از آیت‌الله مصباح یزدی برای حضور در مجلس دهم فعالیت خواهد کرد.
اما درباره جریان اصولگرایی آنچه قابل‌ملاحظه است تشکیل جریان وحدت اصولگرایی است رویکردی که هنوز برخی از افراد منتسب به اصولگرایان سینتی همچون علی لاریجانی نسبت به آن واکنش نشان ندادهاند لذا باید منتظر این موضوع ماند که آیا اصولگرایان می‌تواند با توجه به شکست در انتخابات ریاستجمهوری سال ۹۲ برای کسب حداکثری کرسی‌های مجلس به توافقی مشترک دست پیدا کنند.
اصلا‌ح‌طلبان:
انتخابات ریاستجمهوری سال ۹۲ سبب شد برخی از جریانات اصلا‌ح‌طلبان برای حضور در عرصه سیاسی کشور فرصت بیشتری پیداکرده و جان تازه بگیرند ازاین‌رو با کسب این فرصت از سوی اصلا‌ح‌طلبان آن‌ها درصدد هستند برای انتخابات مجلس و کسب کرسی‌های سبز بهارستان گام جدی را بردارند لذا زودتر از اصولگرایان برای فعالیتهای انتخاباتی مجلس دهم پیش‌قدم شدهاند به‌گونه‌ای که محمدرضا تابش از نمایندگان اصلاح‌طلب مجلس نیز هدف اصلی این جریان را حضور قوی و اثرگذار در انتخابات بعدی مجلس دهم اعلام کرده است موضوعی که اهمیت این انتخابات را برای طیف اقلیت جامعه یعنی اصلا‌ح‌طلبان نشان میدهد.
در اردوگاه اصلا‌ح‌طلبان جریانها و گروههای زیاد قابل‌شمارش و تفکیک نیست اما سه جریان حزب منحل مشارکت، مجمع روحانیون مبارز و سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی و همچنین کارگزاران را میتوان ازجمله گروههایی این اردوگاه دانست.
چهره‌های منتسب به حزب مشارکت و سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی پس از انتخابات ریاستجمهوری سال ۹۲ علی‌رغم داشتن مجوزهای قانونی و داشتن هویتی نیم‌بند به دلیل برخی از حمایتهای دولت یازدهم راه برای حضور در انتخابات مجلس دهم فراهم دیده‌اند لذا با رویکردی جدید خود را برای حضور در انتخابات مجلس آماده می‌کنند اما اینکه شورای نگهبان و وزارت کشور با صدور مجوز بستر را برای حضور آن‌ها فراهم کند در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
مجمع روحانیون مبارز از مهمترین تشکلهای اصلاح‌طلب دیگری است که به‌طور حتم می‌تواند در حضور قوی اصلا‌ح‌طلبان در انتخابات مجلس تأثیر چندانی داشته باشد به‌گونه‌ای که موسوی لاری عضو این تشکل در حاشیه کنگره حزب اسلامی کار تأکید کرده بود که مجمع روحانیون مبارز حضور فعالی در انتخابات مجلس خواهد داشت ازاین‌رو باید زمان بیشتری طی شود تا از برنامههای این تشکل برای ورود به انتخابات مجلس مطلع شد.
حزب کارگزاران انقلاب اسلامی از دیگر جریانات سیاسی است که میتوان آن را به دلیل حضور برخی از چهره‌های جدید به‌مانند محمد قوچانی و سعید لیلاز اصلاح‌طلب دانست اما این طیف سیاسی بیشتر از اصلاح‌طلب بودن به هاشمی رفسنجانی وابسته است و بی‌شک حمایت رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام از این طیف در انتخابات مجلس دهم در پیشبرد اهداف این حزب تأثیر چندانی خواهد داشت.
همچنین اسحاق جهانگیری معاون اول رییس‌جمهور جز تنها کسانی محسوب میشود که از بدنه دولت حمایت قاطعانه خود را از حزب کارگزاران اعلام کرده و جلسات خود را با این تشکل به‌صورت منظم برگزار میکند.
البته در بدنه جریان اصلاح‌طلبی افرادی هستند که می‌خواهند با جذب حمایت علی‌اکبر ناطق نوری برای حضور در انتخابت مجلس وارد عمل شوند اما تا به امروز ناطق نوری به‌صورت رسمی برای حضور در انتخابات مجلس و اینکه آیا به بدنه اصلاح‌طلب علاقهای دارد اظهارنظری نکرده موضوعی که سبب شده است برخی از افراد منتسب به اصولگرایان ازجمله محمدرضا باهنر وی را جزء بدنه اصولگرایی بدانند و این موضوع را مطرح کنند که اگر ناطق نوری بخواهد فعالیت کند تنها در چارچوب اصولگرایی این امر اتفاق خواهد افتاد.
محمدرضا عارف از دیگر شخصیت‌های اصلاح‌طلبی است که در مصاحبههای مختلف عنوان کرده است که برای حضور در انتخابات مجلس دهم برنامه دارد.
وی که با تشکیل بنیاد ایرانیان به‌گونه‌ای آشکارا فعالیتهای خود را برای انتخابات مجلس آغاز کرده است پس از کنارهگیری از انتخابات ریاستجمهوری سال ۹۲ درصدد است حضور چشمگیری در انتخابات مجلس داشته باشد به‌گونه‌ای که وی در اظهارنظری شفاف تأکید کرده است که اصلا‌ح‌طلبان انتخابات مجلس گذشته را به‌راحتی از دست دادند، اما برای انتخابات مجلس آینده باید برنامه جدی داشته باشند.
جریان دولت، اعتدال‌گرایان
در جمهوری اسلامی ایران در ادوار مختلف انتخابات مجلس همواره دولت‌ها علی‌رغم نظر مردم تلاش کرده‌اند تا ترکیب مجلس را نیز به نفع خود تغییر دهند. دولت یازدهم نیز از این تلاش مستثنا نیست به‌گونه‌ای که محمد شریعتمداری معاون اجرایی رییس‌جمهور در اظهارنظری تأکید داشته است که دولت به بهارستان نیاز دارد تا برنامههای خود را پیش ببرد.
از طرفی دیگر اخبار حاکی از آن است که حسن روحانی علی یونسی و شهیندخت مولاوردی برای شناسایی نیروهای وابسته به دولت و تلاش برای حضور آن‌ها در مجلس دهم مأمور کرده است تا دولت بتواند در به دست آوردن کرسی‌های مجلس نقش پررنگی داشته باشد اما به‌طور حتم در این میان موفقیت دولت در انتخابات مجلس آینده در هاله‌ای از ابهام قرارداد زیرا باوجود گذشت دو سال از عمر دولت، کابینه تدبیر و امید هنوز مردم نتوانسته شعار امید و عدالت را در زندگی مردم به‌صورت ملموس ایجاد کند.
لذا در نگاهی کلی اینکه رقابت اصلی برای کسب حداکثری کرسی‌های مجلس دهم در سال آینده میان اصولگرایان، اصلاح۳طلبان و جریان حامی دولت به چه شکلی خواهد گرفت بود باید منتظر ماند تا روند تلاشهای جریانات مختلف برای کسب آرای مردم را مشاهده کرد.
اینکه جریانات سیاسی چقدر برای تحقق مطالبات مردم به‌خصوص درزمینهٔ اقتصادی و معیشتی برنامه دارند به‌طور حتم درروند پیروزی آن‌ها در انتخابات مجلس دهم تأثیرگذار خواهد بود.
