فاجعه زیست محیطی در راه است
تاریخ انتشار
چهارشنبه ۱۷ تير ۱۳۹۴ ساعت ۱۲:۱۱
«پیش بینی می شود در شهریور ماه امسال ۹۰ درصد از حیات وحش هفتاد قله از بین رود» این آخرین خبری بود که فعالان زیست محیطی از وضعیت منطقه مبتلا به طاعون نشخوارکنندگان کوچک منتشر کردند. وضعیتی که به گمان این گروه، حساسیت آن زمانی از سوی دستگاه های ذیربط احساس شد که فضای رسانه ای گسترده ای بر این موضوع حاکم گردید و مورد توجه عموم قرار گرفت. تا آنجا که حتی فضای رسانه ای استان های همجوار نیز به این موضوع اختصاص یافت و بعضا با عناوینی مانند «چه کنیم تا به سرنوشت هفتاد قله اراک دچار نشویم» سعی در تأثیرگذاری بر فضای زیست محیطی مناطق نمودند. در این میان با اطلاع مسئولان بالادستی و در رأس آن استاندار مرکزی، کمیته بحران استان اگرچه دیر اما تنها به دلیل اهمیت این موضوع تشکیل شد.
بسیاری از کارشناسان زیست محیطی پس از اتفاق اخیر و رسانه ای شدن آن اذعان داشتند که تشکیل این جلسه و به دنبال آن جلسات تخصصی مکرر در استانداری و فرمانداری اراک شاید نشان دهنده آن است که رویکرد مدیریتی پایین دستی اگر با اهرم فشار همراه نباشد، همواره باید منتظر حوادث جدید و غیرمترقبه بود. اما این تنها نظر کارشناسان نیست. در این گزارش بسیاری از فعالان زیست محیطی و بومیان منطقه هفتاد قله نیز با عبارات دیگری بر این موضوع تأکید کردند که اقدامات دیرهنگام برخی دستگاه ها اغلب منجر به خسارات جبران ناپذیری می شود که تبعات آن تا مدت ها باقی خواهد ماند. آنچه در پی می آید حاصل گفتگوهایی با مضمون مطلب بالاست.
نظری یکی از دامداران منطقه با بیان این مطلب که از مدت ها پیش با اداره کل دامپزشکی استان مبنی بر مشاهده این بیماری در گله خود تماس گرفته بوده است، گفت: پاسخ مسئولان مربوطه این بود که این موضوع به ما ربطی ندارد و محیط زیست باید پاسخگوی آلودگی منطقه باشد.
وی گفت: پس از یک هفته که فضای رسانه ای بر موضوع حاکم شد و حساسیت موضوع به مسئولان بالادستی رسید، اقدام دامپزشکی هم شروع شد که آن هم محدود به تنها یک تزریق یک واکسن PPR بود. واکسنی که درمان نمی کند و تنها می تواند پیشگیری نماید.
نظری گفت: در این خصوص نیز پس از واکسینه شدن تعدادی از جمعیت گله در منطقه باز هم شاهد مرگ این حیوانات بودیم.
وی افزود: اولین تلفات در منطقه در اردیبهشت ماه امسال اتفاق افتاد که ۵۰ رأس از گله اینجانب به دلیل آلودگی به این بیماری از بین رفت. حال پس از ۵۰ روز مسئولان تازه به فکر پیشگیری و کنترل بیماری در منطقه ای که کلا آلوده شده است، افتاده اند. واقعا باید سوال کرد که کم کاری از چه ناحیه ای صورت گرفته و دستگاه مربوطه پاسخگوی ضرر و زیان وارده به منطقه باشد. این موضوع نیز خواهد گذشت اما از حافظه مردم نخواهد رفت. چرا که بسیاری از مردم این منطقه از همین حیث درآمد حاصل می کنند.
ربیعی نیز یکی دیگر از دامداران منطقه با اشاره به این موضوع که تا زمانی که هوا خنک نشود این بیماری وجود خواهد داشت. گرما و نبود آب به گسترش این طاعون کمک خواهد کرد. با توجه به اطلاعات و تجربیاتی که بنده دارم، مطمئن خواهم بود که به دلیل سهل انگاری دستگاه های مربوطه ۸۰ درصد از حیات وحش منطقه از بین خواهد رفت.
وی گفت: در گله ۳۵۰ رأسی بنده، تنها یک بزغاله تلف شد، اما این تنها به دلیل پیشگیری و اقدام شخص بنده بوده است. خیلی سریع متوجه بیماری شدم و از علائم آن واکسن های مرتبط را تزریق کردم اما تا این لحظه هیچ نوع اطلاع رسانی و آموزشی نسبت به این بیماری به دامداران منطقه داده نشده است. آیا صرف تزریق یک واکسن آن هم ظرف چند روز گذشته و پس از حاد شدن اوضاع منطقه می تواند رفع مسئولیت کند. پیشگیری تنها تزریق واکسن نیست. ما در مباحث زیست محیطی و سایر مباحث مرتبط نیاز به فرهنگ سازی و آموزش بیشتر در بین مردم داریم. امری که متأسفانه مسئولان از آن غافلند.
سیاوش آقاخانی فعال زیست محیطی به عنوان یکی از افرادی که در خصوص این موضوع پیگیری خاصی داشته است، گفت: متأسفانه تا قبل از این منطقه در قرنطینه نبود. این در حالی است که حدود ۵۰ روز است که از آلوده شدن منطقه می گذرد.
اخیرا و پس از برگزاری جلسه کمیته بحران استانداری و دستور ویژه استاندار بر رسیدگی فوری به این موضوع هفتاد قله تا شعاع ۱۰ کیلومتر منطقه قرنطینه اعلام شد. اما با توجه به شرایطی که این منطقه سپری کرده است و به اذعان کارشناسان محیط زیست، پیش بینی می شود در شهریور ماه که زمان اوج بیماری است، ۹۰ درصد از حیات وحش منطقه از بین رود.
وی افزود: در این میان به دلیل اینکه راهکار دیگری وجود ندارد و عملا برای اقدام دیر شده است، تنها راه حل مدنظر تیم پیگیری کننده این است که صد تا دویست رأس از جمعیت بز باقی مانده سالم از منطقه گرفته شود و به حیات وحش استان تحت نظارت محیط زیست منتقل گردد تا در زمان مناسب تکثیر و رهاسازی شوند. این راه حل می تواند فقط برای آینده این جمعیت مفید باشد. به گفته وی ظرف یک ماه گذشته هیچ اقدام عملی صورت نگرفته بود و کمترین کار ممکن در این خصوص انتشار گزارشی از طریق ارگان های ذیربط به نهادهای بالاسری بود که همین امر هم انجام نگرفت.
آقاخانی افزود: در جلسه مشترک با استاندار مرکزی حتی یک مکاتبه تا قبل از آن با وی صورت نگرفته بود. این در حالی است که منطقه در بحرانی ترین وضعیت خود قرار داشت. حالا باید به این موضوع اندیشید که در آینده ارگان های مربوطه و رسمی چقدر در مسائل زیست محیطی احساس مسئولیت می کنند.
این فعال زیست محیطی در ادامه صحبت های خود به احتیاج مبرم این جمعیت از حیات وحش به آب و تغذیه سالم اشاره کرد و گفت: در حال حاضر نیز هیچ برنامه ای برای مدیریت برنامه غذا و آب حیات وحش منطقه و جلوگیری از بیماری شایع وجود ندارد.
وی در پاسخ به این پرسش که چرا جمعیت ۴ هزاری بز منطقه ظرف چند سال به هزار و هشتصد رأس رسیده است، گفت: شکار بی رویه، تخریب زیست گاه، مدیریت ضعیف، شکارهای غیرمجاز و بیماری های دوره ای از جمله دلایل این کاهش جمعیت بوده است. که می بایست قبل از این مدیریت دستگاه مرتبط به آن بیندیشد. اما یکی دیگر از فعالان زیست محیطی استان درباره اتفاق اخیر در منطقه هفتاد قله گفت: پایش جمعه گذشته از اجساد و لاشه های جمعیت بیمار منطقه، عمق فاجعه را برای مشاهده کنندگان نشان داد. به گفته احسان آقاخانی آمار محلی های منطقه چیزی فراتر از پایش تیم پیگیری کننده را نشان می دهد. آماری که اگر چه دقیق نیست اما شرایط بحرانی را پیش روی حیات وحش منطقه قرار داده است.
وی گفت: آنچه که شواهد نشان می دهد، حاکی از آن است که اقدام دیرهنگام دستگاه های مسئول یکی از دلایل اصلی انتشار این بیماری بوده است.
در همین راستا حمید اخوان، نایب رییس شبکه منابع طبیعی و محیط زیست استان مرکزی که روز جمعه ۱۲ تیرماه در گروه پایش و امداد در منطقه هفتاد قله حاضر شد درباره وضع عمومی هفتاد قله و مشاهدات گروه پایش تشکیل شده گفت: تا قبل از امروز میزان تلفات رسمی ۱۱۵ عدد بوده است، البته اینها میزان تلفات ثبت شده هستند و گزارش های غیر رسمی اعدادی بسیار بیشتر از این را بیان می کنند که البته فعلا نه قابل رد و نه قابل تایید هستند، البته مشاهدات امروز را نیز میتوان به آمارهای رسمی قبل اضافه کرد، امروز بدین ترتیب مشاهدات انجام شد که نفرات به گروههای مختلف ۳-۴ نفره تقسیم شدند و به نواحی مختلف منطقه اعزام شدند و هم کار پاکسازی و هم کار پایش را انجام دادند که هر گروه نیز یک فرم مستند سازی و گزارش به همراه داشت که موارد را یادداشت کند.
اخوان درباره ارگان های ورود کرده به میدان بیان داشت: تا کنون به غیر از اداره کل محیط زیست فقط اداره دامپزشکی وارد عرصه عمل شده است و در اقدامات همکاری میکند. اقدامات شامل واکسیناسیون دامهای منطقه، پاکسازی منطقه از لاشه ها (دفن بهداشتی و یا معدوم کردن و سوزاندن)، ضد عفونی کردن منطقه و آبشخورها و نمونه برداری و آزمایش و… بوده است. وی درباره مشارکت سمن های استان مرکزی نیز گفت : حدود ۲۰ نفر از سازمانهای مردم نهاد در این برنامه مشارکت کردند، که ۱۱ نفر از موسسه سبزاندیشان اراک ۷ نفر از موسسه دوستداران و حافظان طبیعت ساوه و زرندیه و ۲ نفر داوطبی آزاد بودند که در گرووهای مختلف تقسیم و به منطقه اعزام شدند.
حمید اخوان با توجه به بررسی کارشناسی در این باره اضافه کرد: وسعت شیوع بیماری تقریبا به محدوه کل منطقه حفاظت شده است و نمی توان محدوده دقیقی را برای آن ترسیم کرد، به خصوص به دلیل ویژگی های خاص این حیوانات و زیستگاههای آنها که اکثرا یا در صخره ها و یا در ارتفاعات قرار دارند، پراکندگی آنها به شدت زیاد و قابلیت کنترل و هدایت آنها و قرنطینه کردنشان به شدت کم و یا بهتر بگویم ناممکن است، ولی مسئله ای که حائز اهمیت است این است که این حیوانات و به خصوص آنهایی که بیمار هستند با تعداد و تمرکز بیشتری در محدوده آبشخورها حضور دارند و تلفات میدهند، چراکه نیاز آنها به آب بیش از قبل شده و همچنین توان بدنی لازم برای رفتن به فواصل خیلی طولانی و ارتفاعات را ندارند لذا شاهد تعداد لاشه های بیشتری در نزدیکی این نواحی بودیم.
وی ادامه داد: در مورد اقدامات هشدار دهنده، در مراحل ابتدایی شاید آنگونه که باید این اطلاع رسانی انجام نشده باشد ولیکن اکنون دیگر همه از این بحران و خطرات آن اطلاعات دارند، اما باز هم به دلیل برخی محدودیت ها و قابلیتهای خاص منطقه مثل آبشخورهای مشترک و دامهای غیرمجاز و… امکان تشدید خطر وجود دارد.
به گفته مدیرعامل موسسه دوستداران و حافظان طبیعت ساوه و زرندیه آبشخور مشترک با دامهای اهلی مبتلا به بیماری نشخوارکنندگان کوچک یا ppr را به این وحوش زیبا و مظلوم منتقل کرده است.وی که جمعه گذشته در طرح پایش منطقه شرکت کرده بود ،گفت: در ۷۰ قله هرجا که پا می‌گذاریم دام اهلی می‌بینیم، بقول معروف دام از سر و کول منطقه بالا می‌رود، طبق گفته کارشناسان تعداد دامهای ایران بیش از چهار برابر ظرفیت مراتع ماست!
مهدی فرقانی پور گفت: با بیان اینکه سهم بیشتری از کانون ریزگردها در حال تشکیل در داخل کشور است، بیان کرد: سالی ۵۰ هزار هکتار بر بیابان‌هایمان افزوده می‌شود. در این شرایط فاجعه باید چه چیزی بیش از این باشد؟ مدیر عامل موسسه دوستداران و حافظان طبیعت ساوه و زرندیه در ادامه با اشاره به بازدید اخیر فعالان محیط زیست ساوه و زرندیه از مجموعه ۷۰ قله گفت: در روز جمعه گذشته به اتفاق ۶ نفر از حافظان طبیعت برای پاکسازی و پایش ۷۰ قله در آنجا حضور داشته و از نزدیک شاهد تلاش اعضای سازمانهای مردم نهاد و کارکنان محیط‌زیست برای دفع بهداشتی لاشه‌ها، آهک‌پاشی و پایش منطقه بودیم.
وی بیان کرد: وقتی به اراک رسیدیم حدود ۲۰ اکیپ از داوطلبان مردمی و محیط زیستی‌ها عازم مناطق اصلی شده بودند، ما هم در قالب دو گروه به اتفاق مسئول حیات وحش استان و یکی از محیط‌بانان، مناطق کوه‌های جنوبی ۷۰ قله را جستجو کردیم. در میان چند گله گوسفند موجود در منطقه تعداد محدودی دام بیمار مشاهده شد و تذکرات لازم در این خصوص به چوپان داده شد. فرقانی‌پور افزود: در مسیر چهار میش و بره در ۲۰۰ متری دیدیم که سرحال بودند، کلا در آن منطقه فقط گزارش مرگ دو میش در هشت روز قبل داده شده بود. البته تراکم شکار در این منطقه کم بود وقتی ظهر به پاسگاه رسیدیم یک گروه دیگر هفت لاشه پیدا کرده بودند، ولی کانون بحران چکاب است که افراد آنجا را ندیدیم.
وی بیان کرد: بنظر می‌رسد تلفات ذره ذره تداوم دارد، اما بسته به کانون تجمع‌ها متفاوت خواهد بود و باید گفت که مرگ خاموش در ۷۰ قله، ماندگار است.
به گفته وی بسیاری از افراد پس از رویت لاشه‌ها و دیدن حیوانات مریض، قادر به کنترل احساسات خود نبوده و ماتم ز‌ده و گریان به کسانی می‌ماندند که عزیزی از دست داده باشد.
فرقانی‌پور ادامه داد: بلافاصله پس از بازگشت به شهر، تلاش‌های مختلفی برای رسانه‌ای کردن موضوع و توجه مسئولین امر به این فاجعه محیط زیستی صورت پذیرفت. دوستداران و حافظان طبیعت ساوه و زرندیه نیز طی نامه‌ای به استاندار مرکزی خواستار توجه بیشتر ایشان به این امر و تشکیل فوری ستاد بحران شدند.
حسینعلی ابراهیمی کارنامی، مدیرکل محیط زیست استان مرکزی، با اشاره به تعداد تلفات مشاهده شده در منطقه هفتاد قله توسط کارکنان محیط زیست اظهارداشت: تاکنون ۱۶۸ مورد لاشه مبتلا به بیماری طاعون نشخوارکنندگان در این منطقه مشاهده و به صورت بهداشتی دفن شده است.
وی با اشاره به عدم امکان ارائه آمار دقیق لاشه‌ها گفت: با توجه به وسعت منطقه ممکن است تعداد دیگری از لاشه‌ها نیز، در میان دره که امکان دسترسی به آنها نیست تلف شده و در این آمار ثبت نشده باشند.
مدیرکل محیط زیست استان مرکزی افزود: پس از مشاهده نخستین مورد لاشه کل و بز، نمونه به آزمایشگاه محیط زیست استان مرکزی انتقال و سپس به تهران ارسال شد و نتیجه نهایی، بروز بیماری پی پی آر یا طاعون نشخوارکنندگان کوچک را تاییدکرد. کارنامی تصریح کرد: پس از تشخیص بیماری، کارگروه مخاطرات زیست محیطی ذیل ستاد مدیریت بحران تشکیل و در راستای آن تیم‌های عملیاتی به منطقه اعزام شدند. وی افزود: گستردگی منطقه سبب شده انجام امور مربوط به قرنطینه در قسمتی از این منطقه که به عنوان منطقه امن نامیده شده و دارای مساحتی حدود ۱۹ هزار هکتار است انجام شود.
مدیرکل محیط زیست استان مرکزی در ارتباط با تامین هزینه‌های مربوط به اقدامات مراقبتی گفت: تمامی هزینه‌های مربوط به اقدامات مراقبتی تیم‌های عملیاتی اعم از نیروی انسانی، جیره‌های غذایی، سوخت خودروها، خرید آهک از هزینه‌های جاری سازمان محیط زیست تامین شده است.
وی افزود: البته تامین هزینه اینگونه موارد از وظایف ستاد حوادث غیرمترقبه استان مرکزی است و ما پیگر تامین این هزینه هستیم ولی تا به امروز اقدامی صورت نگرفته است. مدیرکل محیط زیست استان مرکزی با اشاره به عوامل بروز بیماری پی پی آر به مهر گفت: عوامل مختلفی سبب بروز بیماری طاعون در میان نشخوارکنندگان است اما موضوع گرما و خشکسالی پوشش گیاهی منطقه از عوامل مهم تاثیر گذار بر این بیماری به شمار می‌روند. وی افزود: یکی از عوامل مهم این بیماری حرکت دامهای آلوده از محلی به محل دیگر است و به طور قطع خشکسالی در چند سال اخیر سبب شده که دامداران برای تهیه علوفه مورد نیاز دام خود از منطقه‌ای به منطقه دیگر منتقل شوند و با دامهای ناقل این بیماری برخورد داشته باشند.
وی تصریح کرد: بیماری پی پی آر را شاید بتوان یکی از عوارض خشکسالی دانست و این بیماری به سهولت می‌تواند به حیوانات دیگر منتقل شود.
معاون سلامت اداره کل دامپزشکی استان مرکزی در گفت‌وگو با مهر، در ارتباط با اقدامات این سازمان به منظور مهار و انجام اقدامات پیشگیرانه در راستای عدم انتقال این بیماری گفت: عملیات واکسینه کردن دام‌ها انجام شده و هر نقطه ای که کانون بیماری باشد تا شعاع سه کیلومتری تحت واکسیناسیون قرار می‌گیرد.
محسن شانقی افزود: از جمله علائم اصلی و مهم بروز این بیماری پیدایش ضایعات دهانی و تورم همراه با ترشحات غلیظ از بینی و چشم دام‌ها و نیز اسهال و علائم تنفسی است که به طور معمول ابتدا در دامهای جوان پدیدار می‌شود و سبب بروز ۶۰ تا ۷۰ درصد تلفات بز و کل در دامهای سبک و ۹۰ درصد در دامهای حیات وحش و قوچ وحشی می‌شود. وی افزود: در راستای اقدامات مراقبتی و محافظتی از ۲۵ خردادماه، مراحل انجام واکسیناسیون دام در روستاهای اطراف شهرستان‌های اراک، دلیجان و محلات آغاز و تاکنون ۲۸ هزار راس دام سبک در مقابل بیماری پی پی آر واکسینه شدند.
شانقی تصریح کرد: در مسیر انجام اقدامات مراقبتی کانون شیوع بیماری تا شعاع پنج کیلومتری، قرنطینه و از ورود و خروج دام‌ها جلوگیری شده است، چرا که جابه‌جایی دام‌ها عامل اساسی انتقال این بیماری است.
معاون سلامت اداره کل دامپزشکی استان مرکزی با اشاره به تعداد اکیپ‌های درگیر در انجام عملیات‌های واکسینه کردن دام‌ها گفت: سه اکیپ در شهرستان اراک و دو اکیپ هم در شهرستان‌های دلیجان و محلات عملیات واکسینه کردن دام‌ها را انجام میدهند که در شهرستان‌های دلیجان و محلات این کار به اتمام رسیده و در شهرستان اراک نیز طی چند روز آینده پایان می‌یابد.
شانقی افزود: هزینه واکسیناسیون ۱۵هزار راس از ۲۸هزار راس واکسینه شده، توسط بخش خصوصی تامین شده و مابقی نیز توسط بخش دولتی تخصیص یافته است.
معاون سلامت دامپزشکی استان مرکزی با اشاره به اهمیت اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی به دامداران این مناطق گفت: با افزایش اطلاع‌رسانی به دامداران منطقه هفتاد قله و روستاهای اطراف، میتوان از انتقال و شیوع این بیماری و درگیری دامهای دیگر جلوگیری کرد.
وی گفت: در بیشتر موارد به سبب عدم آگاهی دامداران از علائم بیماری و نیز راه‌های انتقال و شیوع آن، تعداد بیشتری از دام‌ها به بیماری مبتلا می‌شوند و در نهایت تلفات نیز به شدت افزایش می‌یابد. شانقی تصریح کرد: اکیپ‌های اعزامی به هشت روستای اطراف این منطقه اعزام شده اند، آموزش‌های مراقبتی لازم انجام شده و عدم جابجایی دامهای سبک به دامداران تاکید شده است.
معاون سلامت دامپزشکی استان مرکزی در پاسخ به این سوال که آیا این بیماری می‌تواند تهدیدی برای جان انسان باشد یا خیر؟ گفت: طاعون نشخوارکنندگان با طاعون انسانی تفاوت داشته و نحوه انتقال و علائم آن کاملا متفاوت است، بنابراین پی پی آر منحصرا به دامهای سبک و حیات وحش تعلق دارد و برای انسان‌ها مخاطره آمیز نیست، اما در هر صورت باید اقدامات بهداشتی مناسب به ویژه از سوی دامداران انجام شود.
شانقی اظهار داشت: زمانی که بیماری در دام‌ها پدیدار می‌شود، ظرف مدت یک هفته علائم در دام مشخص می‌شود و موج سریع تلفات، بیشتر در این مدت زمان ایجاد شده و قابلیت انتقال بیماری مربوط به روزهای آغاز درگیر شدن دام با ویروس این بیماری است و باید اقدامات مراقبتی در این زمان صورت گیرد و از انتقال دام‌ها به مکانی دیگر در این محدوده زمانی با جدیت جلوگیری شود.
وی تصریح کرد: سپس باید اقدامات واکسیناسیون در میان دامهای سبک و اهلی انجام شده و از شیوع و انتقال هرچه بیشتر این بیماری جلوگیری کرد، اما در میان دامهای حیات وحش تنها میتوان با قرنطینه کردن و پاک سازی آبشخورها مانع از مبتلا شدن آنها شد. معاون سلامت دامپزشکی استان مرکزی اظهار داشت: به طور قطع یکی از کارآمدترین اقدامات در مواجهه با این بیماری از بین بردن لاشه‌ها و تلفات به جا مانده از این بیماری است که دفن بهداشتی یکی از اقدامات صحیح در این جهت است؛ لاشه‌های به جا مانده از بیماری را نباید به هیچ عنوان از منطقه حرکت داد، چرا که همین جابه جایی خود عامل انتقال بیماری است.
شانقی در ارتباط با دفن بهداشتی لاشه‌های به جا مانده گفت: گودال‌هایی به عمق دو متر در خود محدوده منطقه هفتاد قله ایجاد می‌شود که لاشه‌ها درون آنها قرار گرفته و روی آنها با آهک پوشیده می‌شود و در مرحله بعدی نیز تمام منطقه آهک پاشی می‌شود.
استاندار مرکزی نیز در واکنش به بحران اخیر این منطقه و با اشاره به شیوع طاعون نشخوار کنندگان کوچک در منطقه هفتاد قله اراک، به خبرنگار عطریاس گفت: برای مقابله و عدم شیوع این بیماری اگر چه در منطقه اقداماتی صورت گرفته ولی این اقدامات کامل و مناسب نبوده و ظاهرا وضعیت منطقه مناسب نیست.
وی با اشاره به اینکه تا هر روزی که این بیماری در استان وجود دارد باید اقدامات لازم برای مبارزه با شیوع آن انجام شود، افزود: باید مسیر حرکت را تندتر کنیم و با بکارگیری نیروهای بیشتر، هماهنگی بین بخشی و کمک همه دستگاه های استانی جدی تر وارد کار شویم.زمانی قمی عنوان کرد: اگر چه دولت و مجموعه دستگاه های اجرایی نمی توانستند در جلوگیری از بروز این بیماری کار چندانی انجام دهند لیکن اکنون که این اتفاق رخ داده همه دستگاه ها مکلف به همکاری جهت مبارزه با این بیماری هستند.
استاندار مرکزی ادامه داد: برای مبارزه با این بیماری باید نقشه راه تهیه، تدوین و اجرایی شود و کل اقدامات و رئوس برنامه ها مشخص و برنامه زمان بندی روزانه، هفتگی و سالیانه ارائه شود.
زمانی قمی افزود: برنامه ها و پیگیری ها باید در قالب کارگروه مخاطرات زیست محیطی و با حضور منظم اعضای اصلی و شخص مدیران انجام شود.
وی با تقدیر از اقدامات سازمان های مردم نهاد در همه زمینه ها باید نقش نظارتی و حمایتی خود را داشته باشند، ابراز کرد: نقش سازمان های مردم نهاد یک نقش حساس و نظارتی است که برای منافع عمومی و به دور از منافع و خواست های فردی کار می کنند.
***
به دنبال بروز تلفات در چند هفته گذشته در جمعیت کل و بز، در منطقه حفاظت شده هفتاد قله، در بررسی و پایش میدانی منطقه و کالبدگشایی، مشخص شد که عامل این تلفات بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک بوده است.در این مدت تعداد زیادی از دامهای وحشی و اهلی این منطقه درگیر بیماری پی پی آر یا طاعون نشخوارکنندگان کوچک شده اند و اکیپ‌های انسانی مربوط به دامپزشکی و محیط زیست استان مرکزی همچنان مشغول اقدامات مراقبتی و حفاظتی برای مهار این بیماری و جلوگیری از پیشرفت و سرایت آن به دامهای اطراف این منطقه هستند.
اما بنابر گزارش های واصله ورود برخی گله ها و دام ها در منطقه همچنان ادامه دارد و این زنگ خطری است نسبت به آنچه که از آن به عنوان مدیریت یاد می کنیم.
بسیاری از کارشناسان زیست محیطی پس از اتفاق اخیر و رسانه ای شدن آن اذعان داشتند که تشکیل این جلسه و به دنبال آن جلسات تخصصی مکرر در استانداری و فرمانداری اراک شاید نشان دهنده آن است که رویکرد مدیریتی پایین دستی اگر با اهرم فشار همراه نباشد، همواره باید منتظر حوادث جدید و غیرمترقبه بود. اما این تنها نظر کارشناسان نیست. در این گزارش بسیاری از فعالان زیست محیطی و بومیان منطقه هفتاد قله نیز با عبارات دیگری بر این موضوع تأکید کردند که اقدامات دیرهنگام برخی دستگاه ها اغلب منجر به خسارات جبران ناپذیری می شود که تبعات آن تا مدت ها باقی خواهد ماند. آنچه در پی می آید حاصل گفتگوهایی با مضمون مطلب بالاست.
نظری یکی از دامداران منطقه با بیان این مطلب که از مدت ها پیش با اداره کل دامپزشکی استان مبنی بر مشاهده این بیماری در گله خود تماس گرفته بوده است، گفت: پاسخ مسئولان مربوطه این بود که این موضوع به ما ربطی ندارد و محیط زیست باید پاسخگوی آلودگی منطقه باشد.
وی گفت: پس از یک هفته که فضای رسانه ای بر موضوع حاکم شد و حساسیت موضوع به مسئولان بالادستی رسید، اقدام دامپزشکی هم شروع شد که آن هم محدود به تنها یک تزریق یک واکسن PPR بود. واکسنی که درمان نمی کند و تنها می تواند پیشگیری نماید.
نظری گفت: در این خصوص نیز پس از واکسینه شدن تعدادی از جمعیت گله در منطقه باز هم شاهد مرگ این حیوانات بودیم.
وی افزود: اولین تلفات در منطقه در اردیبهشت ماه امسال اتفاق افتاد که ۵۰ رأس از گله اینجانب به دلیل آلودگی به این بیماری از بین رفت. حال پس از ۵۰ روز مسئولان تازه به فکر پیشگیری و کنترل بیماری در منطقه ای که کلا آلوده شده است، افتاده اند. واقعا باید سوال کرد که کم کاری از چه ناحیه ای صورت گرفته و دستگاه مربوطه پاسخگوی ضرر و زیان وارده به منطقه باشد. این موضوع نیز خواهد گذشت اما از حافظه مردم نخواهد رفت. چرا که بسیاری از مردم این منطقه از همین حیث درآمد حاصل می کنند.
ربیعی نیز یکی دیگر از دامداران منطقه با اشاره به این موضوع که تا زمانی که هوا خنک نشود این بیماری وجود خواهد داشت. گرما و نبود آب به گسترش این طاعون کمک خواهد کرد. با توجه به اطلاعات و تجربیاتی که بنده دارم، مطمئن خواهم بود که به دلیل سهل انگاری دستگاه های مربوطه ۸۰ درصد از حیات وحش منطقه از بین خواهد رفت.
وی گفت: در گله ۳۵۰ رأسی بنده، تنها یک بزغاله تلف شد، اما این تنها به دلیل پیشگیری و اقدام شخص بنده بوده است. خیلی سریع متوجه بیماری شدم و از علائم آن واکسن های مرتبط را تزریق کردم اما تا این لحظه هیچ نوع اطلاع رسانی و آموزشی نسبت به این بیماری به دامداران منطقه داده نشده است. آیا صرف تزریق یک واکسن آن هم ظرف چند روز گذشته و پس از حاد شدن اوضاع منطقه می تواند رفع مسئولیت کند. پیشگیری تنها تزریق واکسن نیست. ما در مباحث زیست محیطی و سایر مباحث مرتبط نیاز به فرهنگ سازی و آموزش بیشتر در بین مردم داریم. امری که متأسفانه مسئولان از آن غافلند.
سیاوش آقاخانی فعال زیست محیطی به عنوان یکی از افرادی که در خصوص این موضوع پیگیری خاصی داشته است، گفت: متأسفانه تا قبل از این منطقه در قرنطینه نبود. این در حالی است که حدود ۵۰ روز است که از آلوده شدن منطقه می گذرد.
اخیرا و پس از برگزاری جلسه کمیته بحران استانداری و دستور ویژه استاندار بر رسیدگی فوری به این موضوع هفتاد قله تا شعاع ۱۰ کیلومتر منطقه قرنطینه اعلام شد. اما با توجه به شرایطی که این منطقه سپری کرده است و به اذعان کارشناسان محیط زیست، پیش بینی می شود در شهریور ماه که زمان اوج بیماری است، ۹۰ درصد از حیات وحش منطقه از بین رود.
وی افزود: در این میان به دلیل اینکه راهکار دیگری وجود ندارد و عملا برای اقدام دیر شده است، تنها راه حل مدنظر تیم پیگیری کننده این است که صد تا دویست رأس از جمعیت بز باقی مانده سالم از منطقه گرفته شود و به حیات وحش استان تحت نظارت محیط زیست منتقل گردد تا در زمان مناسب تکثیر و رهاسازی شوند. این راه حل می تواند فقط برای آینده این جمعیت مفید باشد. به گفته وی ظرف یک ماه گذشته هیچ اقدام عملی صورت نگرفته بود و کمترین کار ممکن در این خصوص انتشار گزارشی از طریق ارگان های ذیربط به نهادهای بالاسری بود که همین امر هم انجام نگرفت.
آقاخانی افزود: در جلسه مشترک با استاندار مرکزی حتی یک مکاتبه تا قبل از آن با وی صورت نگرفته بود. این در حالی است که منطقه در بحرانی ترین وضعیت خود قرار داشت. حالا باید به این موضوع اندیشید که در آینده ارگان های مربوطه و رسمی چقدر در مسائل زیست محیطی احساس مسئولیت می کنند.
این فعال زیست محیطی در ادامه صحبت های خود به احتیاج مبرم این جمعیت از حیات وحش به آب و تغذیه سالم اشاره کرد و گفت: در حال حاضر نیز هیچ برنامه ای برای مدیریت برنامه غذا و آب حیات وحش منطقه و جلوگیری از بیماری شایع وجود ندارد.
وی در پاسخ به این پرسش که چرا جمعیت ۴ هزاری بز منطقه ظرف چند سال به هزار و هشتصد رأس رسیده است، گفت: شکار بی رویه، تخریب زیست گاه، مدیریت ضعیف، شکارهای غیرمجاز و بیماری های دوره ای از جمله دلایل این کاهش جمعیت بوده است. که می بایست قبل از این مدیریت دستگاه مرتبط به آن بیندیشد. اما یکی دیگر از فعالان زیست محیطی استان درباره اتفاق اخیر در منطقه هفتاد قله گفت: پایش جمعه گذشته از اجساد و لاشه های جمعیت بیمار منطقه، عمق فاجعه را برای مشاهده کنندگان نشان داد. به گفته احسان آقاخانی آمار محلی های منطقه چیزی فراتر از پایش تیم پیگیری کننده را نشان می دهد. آماری که اگر چه دقیق نیست اما شرایط بحرانی را پیش روی حیات وحش منطقه قرار داده است.
وی گفت: آنچه که شواهد نشان می دهد، حاکی از آن است که اقدام دیرهنگام دستگاه های مسئول یکی از دلایل اصلی انتشار این بیماری بوده است.
در همین راستا حمید اخوان، نایب رییس شبکه منابع طبیعی و محیط زیست استان مرکزی که روز جمعه ۱۲ تیرماه در گروه پایش و امداد در منطقه هفتاد قله حاضر شد درباره وضع عمومی هفتاد قله و مشاهدات گروه پایش تشکیل شده گفت: تا قبل از امروز میزان تلفات رسمی ۱۱۵ عدد بوده است، البته اینها میزان تلفات ثبت شده هستند و گزارش های غیر رسمی اعدادی بسیار بیشتر از این را بیان می کنند که البته فعلا نه قابل رد و نه قابل تایید هستند، البته مشاهدات امروز را نیز میتوان به آمارهای رسمی قبل اضافه کرد، امروز بدین ترتیب مشاهدات انجام شد که نفرات به گروههای مختلف ۳-۴ نفره تقسیم شدند و به نواحی مختلف منطقه اعزام شدند و هم کار پاکسازی و هم کار پایش را انجام دادند که هر گروه نیز یک فرم مستند سازی و گزارش به همراه داشت که موارد را یادداشت کند.
اخوان درباره ارگان های ورود کرده به میدان بیان داشت: تا کنون به غیر از اداره کل محیط زیست فقط اداره دامپزشکی وارد عرصه عمل شده است و در اقدامات همکاری میکند. اقدامات شامل واکسیناسیون دامهای منطقه، پاکسازی منطقه از لاشه ها (دفن بهداشتی و یا معدوم کردن و سوزاندن)، ضد عفونی کردن منطقه و آبشخورها و نمونه برداری و آزمایش و… بوده است. وی درباره مشارکت سمن های استان مرکزی نیز گفت : حدود ۲۰ نفر از سازمانهای مردم نهاد در این برنامه مشارکت کردند، که ۱۱ نفر از موسسه سبزاندیشان اراک ۷ نفر از موسسه دوستداران و حافظان طبیعت ساوه و زرندیه و ۲ نفر داوطبی آزاد بودند که در گرووهای مختلف تقسیم و به منطقه اعزام شدند.
حمید اخوان با توجه به بررسی کارشناسی در این باره اضافه کرد: وسعت شیوع بیماری تقریبا به محدوه کل منطقه حفاظت شده است و نمی توان محدوده دقیقی را برای آن ترسیم کرد، به خصوص به دلیل ویژگی های خاص این حیوانات و زیستگاههای آنها که اکثرا یا در صخره ها و یا در ارتفاعات قرار دارند، پراکندگی آنها به شدت زیاد و قابلیت کنترل و هدایت آنها و قرنطینه کردنشان به شدت کم و یا بهتر بگویم ناممکن است، ولی مسئله ای که حائز اهمیت است این است که این حیوانات و به خصوص آنهایی که بیمار هستند با تعداد و تمرکز بیشتری در محدوده آبشخورها حضور دارند و تلفات میدهند، چراکه نیاز آنها به آب بیش از قبل شده و همچنین توان بدنی لازم برای رفتن به فواصل خیلی طولانی و ارتفاعات را ندارند لذا شاهد تعداد لاشه های بیشتری در نزدیکی این نواحی بودیم.
وی ادامه داد: در مورد اقدامات هشدار دهنده، در مراحل ابتدایی شاید آنگونه که باید این اطلاع رسانی انجام نشده باشد ولیکن اکنون دیگر همه از این بحران و خطرات آن اطلاعات دارند، اما باز هم به دلیل برخی محدودیت ها و قابلیتهای خاص منطقه مثل آبشخورهای مشترک و دامهای غیرمجاز و… امکان تشدید خطر وجود دارد.
به گفته مدیرعامل موسسه دوستداران و حافظان طبیعت ساوه و زرندیه آبشخور مشترک با دامهای اهلی مبتلا به بیماری نشخوارکنندگان کوچک یا ppr را به این وحوش زیبا و مظلوم منتقل کرده است.وی که جمعه گذشته در طرح پایش منطقه شرکت کرده بود ،گفت: در ۷۰ قله هرجا که پا می‌گذاریم دام اهلی می‌بینیم، بقول معروف دام از سر و کول منطقه بالا می‌رود، طبق گفته کارشناسان تعداد دامهای ایران بیش از چهار برابر ظرفیت مراتع ماست!
مهدی فرقانی پور گفت: با بیان اینکه سهم بیشتری از کانون ریزگردها در حال تشکیل در داخل کشور است، بیان کرد: سالی ۵۰ هزار هکتار بر بیابان‌هایمان افزوده می‌شود. در این شرایط فاجعه باید چه چیزی بیش از این باشد؟ مدیر عامل موسسه دوستداران و حافظان طبیعت ساوه و زرندیه در ادامه با اشاره به بازدید اخیر فعالان محیط زیست ساوه و زرندیه از مجموعه ۷۰ قله گفت: در روز جمعه گذشته به اتفاق ۶ نفر از حافظان طبیعت برای پاکسازی و پایش ۷۰ قله در آنجا حضور داشته و از نزدیک شاهد تلاش اعضای سازمانهای مردم نهاد و کارکنان محیط‌زیست برای دفع بهداشتی لاشه‌ها، آهک‌پاشی و پایش منطقه بودیم.
وی بیان کرد: وقتی به اراک رسیدیم حدود ۲۰ اکیپ از داوطلبان مردمی و محیط زیستی‌ها عازم مناطق اصلی شده بودند، ما هم در قالب دو گروه به اتفاق مسئول حیات وحش استان و یکی از محیط‌بانان، مناطق کوه‌های جنوبی ۷۰ قله را جستجو کردیم. در میان چند گله گوسفند موجود در منطقه تعداد محدودی دام بیمار مشاهده شد و تذکرات لازم در این خصوص به چوپان داده شد. فرقانی‌پور افزود: در مسیر چهار میش و بره در ۲۰۰ متری دیدیم که سرحال بودند، کلا در آن منطقه فقط گزارش مرگ دو میش در هشت روز قبل داده شده بود. البته تراکم شکار در این منطقه کم بود وقتی ظهر به پاسگاه رسیدیم یک گروه دیگر هفت لاشه پیدا کرده بودند، ولی کانون بحران چکاب است که افراد آنجا را ندیدیم.
وی بیان کرد: بنظر می‌رسد تلفات ذره ذره تداوم دارد، اما بسته به کانون تجمع‌ها متفاوت خواهد بود و باید گفت که مرگ خاموش در ۷۰ قله، ماندگار است.
به گفته وی بسیاری از افراد پس از رویت لاشه‌ها و دیدن حیوانات مریض، قادر به کنترل احساسات خود نبوده و ماتم ز‌ده و گریان به کسانی می‌ماندند که عزیزی از دست داده باشد.
فرقانی‌پور ادامه داد: بلافاصله پس از بازگشت به شهر، تلاش‌های مختلفی برای رسانه‌ای کردن موضوع و توجه مسئولین امر به این فاجعه محیط زیستی صورت پذیرفت. دوستداران و حافظان طبیعت ساوه و زرندیه نیز طی نامه‌ای به استاندار مرکزی خواستار توجه بیشتر ایشان به این امر و تشکیل فوری ستاد بحران شدند.
حسینعلی ابراهیمی کارنامی، مدیرکل محیط زیست استان مرکزی، با اشاره به تعداد تلفات مشاهده شده در منطقه هفتاد قله توسط کارکنان محیط زیست اظهارداشت: تاکنون ۱۶۸ مورد لاشه مبتلا به بیماری طاعون نشخوارکنندگان در این منطقه مشاهده و به صورت بهداشتی دفن شده است.
وی با اشاره به عدم امکان ارائه آمار دقیق لاشه‌ها گفت: با توجه به وسعت منطقه ممکن است تعداد دیگری از لاشه‌ها نیز، در میان دره که امکان دسترسی به آنها نیست تلف شده و در این آمار ثبت نشده باشند.
مدیرکل محیط زیست استان مرکزی افزود: پس از مشاهده نخستین مورد لاشه کل و بز، نمونه به آزمایشگاه محیط زیست استان مرکزی انتقال و سپس به تهران ارسال شد و نتیجه نهایی، بروز بیماری پی پی آر یا طاعون نشخوارکنندگان کوچک را تاییدکرد. کارنامی تصریح کرد: پس از تشخیص بیماری، کارگروه مخاطرات زیست محیطی ذیل ستاد مدیریت بحران تشکیل و در راستای آن تیم‌های عملیاتی به منطقه اعزام شدند. وی افزود: گستردگی منطقه سبب شده انجام امور مربوط به قرنطینه در قسمتی از این منطقه که به عنوان منطقه امن نامیده شده و دارای مساحتی حدود ۱۹ هزار هکتار است انجام شود.
مدیرکل محیط زیست استان مرکزی در ارتباط با تامین هزینه‌های مربوط به اقدامات مراقبتی گفت: تمامی هزینه‌های مربوط به اقدامات مراقبتی تیم‌های عملیاتی اعم از نیروی انسانی، جیره‌های غذایی، سوخت خودروها، خرید آهک از هزینه‌های جاری سازمان محیط زیست تامین شده است.
وی افزود: البته تامین هزینه اینگونه موارد از وظایف ستاد حوادث غیرمترقبه استان مرکزی است و ما پیگر تامین این هزینه هستیم ولی تا به امروز اقدامی صورت نگرفته است. مدیرکل محیط زیست استان مرکزی با اشاره به عوامل بروز بیماری پی پی آر به مهر گفت: عوامل مختلفی سبب بروز بیماری طاعون در میان نشخوارکنندگان است اما موضوع گرما و خشکسالی پوشش گیاهی منطقه از عوامل مهم تاثیر گذار بر این بیماری به شمار می‌روند. وی افزود: یکی از عوامل مهم این بیماری حرکت دامهای آلوده از محلی به محل دیگر است و به طور قطع خشکسالی در چند سال اخیر سبب شده که دامداران برای تهیه علوفه مورد نیاز دام خود از منطقه‌ای به منطقه دیگر منتقل شوند و با دامهای ناقل این بیماری برخورد داشته باشند.
وی تصریح کرد: بیماری پی پی آر را شاید بتوان یکی از عوارض خشکسالی دانست و این بیماری به سهولت می‌تواند به حیوانات دیگر منتقل شود.
معاون سلامت اداره کل دامپزشکی استان مرکزی در گفت‌وگو با مهر، در ارتباط با اقدامات این سازمان به منظور مهار و انجام اقدامات پیشگیرانه در راستای عدم انتقال این بیماری گفت: عملیات واکسینه کردن دام‌ها انجام شده و هر نقطه ای که کانون بیماری باشد تا شعاع سه کیلومتری تحت واکسیناسیون قرار می‌گیرد.
محسن شانقی افزود: از جمله علائم اصلی و مهم بروز این بیماری پیدایش ضایعات دهانی و تورم همراه با ترشحات غلیظ از بینی و چشم دام‌ها و نیز اسهال و علائم تنفسی است که به طور معمول ابتدا در دامهای جوان پدیدار می‌شود و سبب بروز ۶۰ تا ۷۰ درصد تلفات بز و کل در دامهای سبک و ۹۰ درصد در دامهای حیات وحش و قوچ وحشی می‌شود. وی افزود: در راستای اقدامات مراقبتی و محافظتی از ۲۵ خردادماه، مراحل انجام واکسیناسیون دام در روستاهای اطراف شهرستان‌های اراک، دلیجان و محلات آغاز و تاکنون ۲۸ هزار راس دام سبک در مقابل بیماری پی پی آر واکسینه شدند.
شانقی تصریح کرد: در مسیر انجام اقدامات مراقبتی کانون شیوع بیماری تا شعاع پنج کیلومتری، قرنطینه و از ورود و خروج دام‌ها جلوگیری شده است، چرا که جابه‌جایی دام‌ها عامل اساسی انتقال این بیماری است.
معاون سلامت اداره کل دامپزشکی استان مرکزی با اشاره به تعداد اکیپ‌های درگیر در انجام عملیات‌های واکسینه کردن دام‌ها گفت: سه اکیپ در شهرستان اراک و دو اکیپ هم در شهرستان‌های دلیجان و محلات عملیات واکسینه کردن دام‌ها را انجام میدهند که در شهرستان‌های دلیجان و محلات این کار به اتمام رسیده و در شهرستان اراک نیز طی چند روز آینده پایان می‌یابد.
شانقی افزود: هزینه واکسیناسیون ۱۵هزار راس از ۲۸هزار راس واکسینه شده، توسط بخش خصوصی تامین شده و مابقی نیز توسط بخش دولتی تخصیص یافته است.
معاون سلامت دامپزشکی استان مرکزی با اشاره به اهمیت اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی به دامداران این مناطق گفت: با افزایش اطلاع‌رسانی به دامداران منطقه هفتاد قله و روستاهای اطراف، میتوان از انتقال و شیوع این بیماری و درگیری دامهای دیگر جلوگیری کرد.
وی گفت: در بیشتر موارد به سبب عدم آگاهی دامداران از علائم بیماری و نیز راه‌های انتقال و شیوع آن، تعداد بیشتری از دام‌ها به بیماری مبتلا می‌شوند و در نهایت تلفات نیز به شدت افزایش می‌یابد. شانقی تصریح کرد: اکیپ‌های اعزامی به هشت روستای اطراف این منطقه اعزام شده اند، آموزش‌های مراقبتی لازم انجام شده و عدم جابجایی دامهای سبک به دامداران تاکید شده است.
معاون سلامت دامپزشکی استان مرکزی در پاسخ به این سوال که آیا این بیماری می‌تواند تهدیدی برای جان انسان باشد یا خیر؟ گفت: طاعون نشخوارکنندگان با طاعون انسانی تفاوت داشته و نحوه انتقال و علائم آن کاملا متفاوت است، بنابراین پی پی آر منحصرا به دامهای سبک و حیات وحش تعلق دارد و برای انسان‌ها مخاطره آمیز نیست، اما در هر صورت باید اقدامات بهداشتی مناسب به ویژه از سوی دامداران انجام شود.
شانقی اظهار داشت: زمانی که بیماری در دام‌ها پدیدار می‌شود، ظرف مدت یک هفته علائم در دام مشخص می‌شود و موج سریع تلفات، بیشتر در این مدت زمان ایجاد شده و قابلیت انتقال بیماری مربوط به روزهای آغاز درگیر شدن دام با ویروس این بیماری است و باید اقدامات مراقبتی در این زمان صورت گیرد و از انتقال دام‌ها به مکانی دیگر در این محدوده زمانی با جدیت جلوگیری شود.
وی تصریح کرد: سپس باید اقدامات واکسیناسیون در میان دامهای سبک و اهلی انجام شده و از شیوع و انتقال هرچه بیشتر این بیماری جلوگیری کرد، اما در میان دامهای حیات وحش تنها میتوان با قرنطینه کردن و پاک سازی آبشخورها مانع از مبتلا شدن آنها شد. معاون سلامت دامپزشکی استان مرکزی اظهار داشت: به طور قطع یکی از کارآمدترین اقدامات در مواجهه با این بیماری از بین بردن لاشه‌ها و تلفات به جا مانده از این بیماری است که دفن بهداشتی یکی از اقدامات صحیح در این جهت است؛ لاشه‌های به جا مانده از بیماری را نباید به هیچ عنوان از منطقه حرکت داد، چرا که همین جابه جایی خود عامل انتقال بیماری است.
شانقی در ارتباط با دفن بهداشتی لاشه‌های به جا مانده گفت: گودال‌هایی به عمق دو متر در خود محدوده منطقه هفتاد قله ایجاد می‌شود که لاشه‌ها درون آنها قرار گرفته و روی آنها با آهک پوشیده می‌شود و در مرحله بعدی نیز تمام منطقه آهک پاشی می‌شود.
استاندار مرکزی نیز در واکنش به بحران اخیر این منطقه و با اشاره به شیوع طاعون نشخوار کنندگان کوچک در منطقه هفتاد قله اراک، به خبرنگار عطریاس گفت: برای مقابله و عدم شیوع این بیماری اگر چه در منطقه اقداماتی صورت گرفته ولی این اقدامات کامل و مناسب نبوده و ظاهرا وضعیت منطقه مناسب نیست.
وی با اشاره به اینکه تا هر روزی که این بیماری در استان وجود دارد باید اقدامات لازم برای مبارزه با شیوع آن انجام شود، افزود: باید مسیر حرکت را تندتر کنیم و با بکارگیری نیروهای بیشتر، هماهنگی بین بخشی و کمک همه دستگاه های استانی جدی تر وارد کار شویم.زمانی قمی عنوان کرد: اگر چه دولت و مجموعه دستگاه های اجرایی نمی توانستند در جلوگیری از بروز این بیماری کار چندانی انجام دهند لیکن اکنون که این اتفاق رخ داده همه دستگاه ها مکلف به همکاری جهت مبارزه با این بیماری هستند.
استاندار مرکزی ادامه داد: برای مبارزه با این بیماری باید نقشه راه تهیه، تدوین و اجرایی شود و کل اقدامات و رئوس برنامه ها مشخص و برنامه زمان بندی روزانه، هفتگی و سالیانه ارائه شود.
زمانی قمی افزود: برنامه ها و پیگیری ها باید در قالب کارگروه مخاطرات زیست محیطی و با حضور منظم اعضای اصلی و شخص مدیران انجام شود.
وی با تقدیر از اقدامات سازمان های مردم نهاد در همه زمینه ها باید نقش نظارتی و حمایتی خود را داشته باشند، ابراز کرد: نقش سازمان های مردم نهاد یک نقش حساس و نظارتی است که برای منافع عمومی و به دور از منافع و خواست های فردی کار می کنند.
***
به دنبال بروز تلفات در چند هفته گذشته در جمعیت کل و بز، در منطقه حفاظت شده هفتاد قله، در بررسی و پایش میدانی منطقه و کالبدگشایی، مشخص شد که عامل این تلفات بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک بوده است.در این مدت تعداد زیادی از دامهای وحشی و اهلی این منطقه درگیر بیماری پی پی آر یا طاعون نشخوارکنندگان کوچک شده اند و اکیپ‌های انسانی مربوط به دامپزشکی و محیط زیست استان مرکزی همچنان مشغول اقدامات مراقبتی و حفاظتی برای مهار این بیماری و جلوگیری از پیشرفت و سرایت آن به دامهای اطراف این منطقه هستند.
اما بنابر گزارش های واصله ورود برخی گله ها و دام ها در منطقه همچنان ادامه دارد و این زنگ خطری است نسبت به آنچه که از آن به عنوان مدیریت یاد می کنیم.
مرجع : روزنامه عطریاس
