معادل فارسی کلمات «تکنیسین»، «سریال» و«شارژ» چیست؟
تاریخ انتشار
پنجشنبه ۱۸ تير ۱۳۹۴ ساعت ۲۰:۲۷
پس از فارسی باستان، دوره فارسی میانه در زبان فارسی آغاز می شود. در این دوران کلمات زبان فارسی تغییر زیادی می‌کنند و در اواخر همین دوره است، که تغییر رسم الخط زبان فارسی نیز به وجود می‌آید. اغلب کلماتی که هم اکنون رد پای آن را در متون قدیم پیدا می‌کنیم از دوره فارسی میانه به زبان امروز رسیده است. در دوره فارسی میانه، مونث، مذکر و خنثی بودن کلمات از بین می‌رود و دیگر کلمات در صورت‌های گوناگون فاعلی و مفعولی به‌کار نمی‌روند. این تغییرات به یکباره اتفاق نیفتاد بلکه در حدود پنج تا شش قرن در زبان فارسی ایجاد شد.
۱- «تکنیسین»: معادل آن را «فن ورز» قرار داده‌اند. این کلمه از ترکیب اسم و بن مضارع فعل «ورزیدن» ساخته شده است. کلمه «فن» کلمه‌ای قدیمی است که امروزه نیز به‌کار می‌رود. این کلمه در گذشته به مفهوم «علم» استعمال می‌شد و امروزه به مفهوم «حرفه» به‌کار می‌رود. اما کلمه «ورزیدن» نیز در متون گذشته دیده می‌شود. از جمله این بیت حافظ:
عشق می‌ورزم و امید که این فن شریف چون هنرهای دگر موجب حرمان نشود
این معادل در زبان امروز به‌کار نمی‌رود و به جای آن معادل لاتین استفاده می‌شود.
۲- «سریال»: معادل «زنجیره» را برای آن وضع کرده‌اند. این کلمه از ترکیب اسم و «های» تصغیر ساخته شده است. کلمه «زنجیر» در زبان فارسی رواج دارد و در متون کهن نیز دیده می‌شود. ترکیب این اسم با «های» تصغیر در زبان امروز کاربرد دارد، اما به عنوان معادل کلمه «سریال» استفاده نمی‌شود. دلیل این امر به تطابق معنایی کلمه باز می‌گردد. این کلمه با معنای کلمه لاتین مطابقت نمی‌کند. هرچند زنجیر وار بودن یکی از ویژگی‌های سریال است.
۳- «شارژ»: معادل این کلمه را «هزینه سرانه خدمات» ساخته‌اند. این معادل از ترکیب سه اسم ساخته شده است که در زبان امروز کاربرد دارد. هرچند این کلمات را نمی‌توان در متون کهن یافت. کلمه «خدمات» کلمه‌ای عربی است و جمع مونث سالم کلمه «خدمت» محسوب می‌شود. البته «ت» در جمع مونث سالم «تای» کشیده است و در زبان فارسی تغییری نکرده است. اما این تغییر را در مفرد این کلمه «خدمت» مشاهده می‌کنیم در این کلمه «تای گرد» به صورت «تای کشیده» در زبان فارسی درآمده است. این معادل در زبان امروز به‌کار نمی‌رود به دلیل آنکه بیش از آنکه به معنای کلمه دلالت کند. محل استفاده از این مفهوم را بیان می‌کند.
۱- «تکنیسین»: معادل آن را «فن ورز» قرار داده‌اند. این کلمه از ترکیب اسم و بن مضارع فعل «ورزیدن» ساخته شده است. کلمه «فن» کلمه‌ای قدیمی است که امروزه نیز به‌کار می‌رود. این کلمه در گذشته به مفهوم «علم» استعمال می‌شد و امروزه به مفهوم «حرفه» به‌کار می‌رود. اما کلمه «ورزیدن» نیز در متون گذشته دیده می‌شود. از جمله این بیت حافظ:
عشق می‌ورزم و امید که این فن شریف چون هنرهای دگر موجب حرمان نشود
این معادل در زبان امروز به‌کار نمی‌رود و به جای آن معادل لاتین استفاده می‌شود.
۲- «سریال»: معادل «زنجیره» را برای آن وضع کرده‌اند. این کلمه از ترکیب اسم و «های» تصغیر ساخته شده است. کلمه «زنجیر» در زبان فارسی رواج دارد و در متون کهن نیز دیده می‌شود. ترکیب این اسم با «های» تصغیر در زبان امروز کاربرد دارد، اما به عنوان معادل کلمه «سریال» استفاده نمی‌شود. دلیل این امر به تطابق معنایی کلمه باز می‌گردد. این کلمه با معنای کلمه لاتین مطابقت نمی‌کند. هرچند زنجیر وار بودن یکی از ویژگی‌های سریال است.
۳- «شارژ»: معادل این کلمه را «هزینه سرانه خدمات» ساخته‌اند. این معادل از ترکیب سه اسم ساخته شده است که در زبان امروز کاربرد دارد. هرچند این کلمات را نمی‌توان در متون کهن یافت. کلمه «خدمات» کلمه‌ای عربی است و جمع مونث سالم کلمه «خدمت» محسوب می‌شود. البته «ت» در جمع مونث سالم «تای» کشیده است و در زبان فارسی تغییری نکرده است. اما این تغییر را در مفرد این کلمه «خدمت» مشاهده می‌کنیم در این کلمه «تای گرد» به صورت «تای کشیده» در زبان فارسی درآمده است. این معادل در زبان امروز به‌کار نمی‌رود به دلیل آنکه بیش از آنکه به معنای کلمه دلالت کند. محل استفاده از این مفهوم را بیان می‌کند.
