کنگره آمریکا آرای لازم برای لغو توافق هسته‌ای ایران را ندارد
تاریخ انتشار
سه شنبه ۳۰ تير ۱۳۹۴ ساعت ۱۰:۳۵
طرح بازبینی توافق هسته ای با ایران مصوب کنگره آمریکا یکی از چالش های اصلی تحقق و اجرای توافق هسته ای قلمداد می شود.
یکی از این اقداماتی که می تواند تحقق توافق جامع و اجرایی شدن آن را با مشکل مواجه کند طرح بازبینی توافق هسته ای مصوب کنگره امریکاست. این قانون به نمایندگان کنگره اجازه می دهد تا ظرف ۶۰ روز پس از امضای هر توافق نهایی بین ایران و گروه ۱+۵ متشکل از آمریکا، روسیه، انگلیس، فرانسه، چین و آلمان آن توافق را بررسی کرده و در صورت نارضایتی، آن را رد کند.
با توجه به اعلام رئیس جمهوری آمریکا در خصوص وتوی رأی منفی کنگره به توافق هسته ای، دو سوم رأی کنگره برای بی اثر کردن وتوی باراک اوباما نیاز است. تعدادی که تحقق آن سخت و دشوار به نظر می رسد. در این خصوص گفتگویی با پروفسور «گراهام آلیسون» انجام شده است که در ادامه می آید.
گراهام آلیسون، رئیس مرکز امور بین الملل بلفر و استاد مدرسه جان اف کندی دانشگاه هاروارد است. او در دوران ریاست جمهور بیل کلینتون، رئیس جمهور سابق آمریکا، سمت معاون وزیر دفاع آمریکا در امور طرح ها و سیاست را برعهده داشت. آلیسون در این سمت به هماهنگی راهبرد و سیاست وزارت دفاع آمریکا در قبال جمهوری های شوروی سابق می پرداخت. آلیسون مشاور مخصوص وزارت دفاع دولت ریگان نیز بوده است.
آیا توافق هسته ای میان ایران و کشورهای گروه ۱+۵ توسط کنگره لغو می شود؟
انتظار دارم که کنگره آمریکا توافق هسته ای صورت گرفته را قویاً و به طور سازنده ای مورد بررسی و ارزیابی قرار دهد. همچنین این انتظار از مجلس ایران هم هست.
نهایتاً اگر گروه ۱+۵ و ایران توافق لوزان را به توافقی الزام آور از جنبه حقوقی تفسیر کنند، از جمله رویه های بازرسی ، در این صورت بعید است که کنگره بتواند دو سوم آراء برای بی اثر کردن رأی رئیس جمهوری آمریکا را به دست آورد.
تصور کنید که کنگره دو سوم آراء برای بی اثر کردن وتوی اوباما را نیز به دست آورد و توافق را لغو کرد. در این صورت تبعات داخلی و خارجی چنین اقدامی چیست؟
رد شدن توافق هسته ای توسط کنگره احتمالاً منجر به تحریم های بیشتر ایران از سوی آمریکا می شود. اگر چنین اتفاقی بیافتد ایران نیز ممکن است در واکنش به این اقدام فعالیت های هسته ای خود را به رویه گذشته برگرداند و غنی سازی ۲۰ درصدی را شروع کند و زمان گریز هسته ای نیز کاهش خواهد یافت.
آیا این موضوع تأثیری بر انتخابات ریاست جمهوری آمریکا دارد؟
اگر توافق توسط کنگره آمریکا و یا مجلس ایران رد شود در این صورت این موضوع بر انتخابات آینده ریاست جمهوری امریکا تأثیرگذار خواهد بود و کاندیداها باید در خصوص جایگزین های بدیل بیاندیشند و آن را صورت بندی کنند.
در خصوص انتخابات آینده ریاست جمهوری ایران نیز رد شدن این توافق تأثیرگذار خواهد بود.
قطعنامه صادر شده توسط شورای امنیت ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد چه الزامات حقوقی برای طرفین دارد؟
قطعنامه جدید شورای امنیت سازمان ملل متحد تمام قطعنامه های قبلی در خصوص برنامه هسته ای ایران را بی اثر کرد.
قطعنامه تحریم های دیگر ایران از جمله تحریم های مرتبط با موشکهای بالستیک-که مرتبط با مذاکرات و موضوعات هسته ای نبود- را حفظ خواهد کرد.
قطعنامه همچنین کمیسیونی ایجاد خواهد کرد که تحریم های ایران در صورت نقض توافق دوباره تحمیل شود.
یکی از این اقداماتی که می تواند تحقق توافق جامع و اجرایی شدن آن را با مشکل مواجه کند طرح بازبینی توافق هسته ای مصوب کنگره امریکاست. این قانون به نمایندگان کنگره اجازه می دهد تا ظرف ۶۰ روز پس از امضای هر توافق نهایی بین ایران و گروه ۱+۵ متشکل از آمریکا، روسیه، انگلیس، فرانسه، چین و آلمان آن توافق را بررسی کرده و در صورت نارضایتی، آن را رد کند.
با توجه به اعلام رئیس جمهوری آمریکا در خصوص وتوی رأی منفی کنگره به توافق هسته ای، دو سوم رأی کنگره برای بی اثر کردن وتوی باراک اوباما نیاز است. تعدادی که تحقق آن سخت و دشوار به نظر می رسد. در این خصوص گفتگویی با پروفسور «گراهام آلیسون» انجام شده است که در ادامه می آید.
گراهام آلیسون، رئیس مرکز امور بین الملل بلفر و استاد مدرسه جان اف کندی دانشگاه هاروارد است. او در دوران ریاست جمهور بیل کلینتون، رئیس جمهور سابق آمریکا، سمت معاون وزیر دفاع آمریکا در امور طرح ها و سیاست را برعهده داشت. آلیسون در این سمت به هماهنگی راهبرد و سیاست وزارت دفاع آمریکا در قبال جمهوری های شوروی سابق می پرداخت. آلیسون مشاور مخصوص وزارت دفاع دولت ریگان نیز بوده است.
آیا توافق هسته ای میان ایران و کشورهای گروه ۱+۵ توسط کنگره لغو می شود؟
انتظار دارم که کنگره آمریکا توافق هسته ای صورت گرفته را قویاً و به طور سازنده ای مورد بررسی و ارزیابی قرار دهد. همچنین این انتظار از مجلس ایران هم هست.
نهایتاً اگر گروه ۱+۵ و ایران توافق لوزان را به توافقی الزام آور از جنبه حقوقی تفسیر کنند، از جمله رویه های بازرسی ، در این صورت بعید است که کنگره بتواند دو سوم آراء برای بی اثر کردن رأی رئیس جمهوری آمریکا را به دست آورد.
تصور کنید که کنگره دو سوم آراء برای بی اثر کردن وتوی اوباما را نیز به دست آورد و توافق را لغو کرد. در این صورت تبعات داخلی و خارجی چنین اقدامی چیست؟
رد شدن توافق هسته ای توسط کنگره احتمالاً منجر به تحریم های بیشتر ایران از سوی آمریکا می شود. اگر چنین اتفاقی بیافتد ایران نیز ممکن است در واکنش به این اقدام فعالیت های هسته ای خود را به رویه گذشته برگرداند و غنی سازی ۲۰ درصدی را شروع کند و زمان گریز هسته ای نیز کاهش خواهد یافت.
آیا این موضوع تأثیری بر انتخابات ریاست جمهوری آمریکا دارد؟
اگر توافق توسط کنگره آمریکا و یا مجلس ایران رد شود در این صورت این موضوع بر انتخابات آینده ریاست جمهوری امریکا تأثیرگذار خواهد بود و کاندیداها باید در خصوص جایگزین های بدیل بیاندیشند و آن را صورت بندی کنند.
در خصوص انتخابات آینده ریاست جمهوری ایران نیز رد شدن این توافق تأثیرگذار خواهد بود.
قطعنامه صادر شده توسط شورای امنیت ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد چه الزامات حقوقی برای طرفین دارد؟
قطعنامه جدید شورای امنیت سازمان ملل متحد تمام قطعنامه های قبلی در خصوص برنامه هسته ای ایران را بی اثر کرد.
قطعنامه تحریم های دیگر ایران از جمله تحریم های مرتبط با موشکهای بالستیک-که مرتبط با مذاکرات و موضوعات هسته ای نبود- را حفظ خواهد کرد.
قطعنامه همچنین کمیسیونی ایجاد خواهد کرد که تحریم های ایران در صورت نقض توافق دوباره تحمیل شود.
مرجع : مهر
