ماموریت وزیر علوم به دانشگاهها درباره کرونا
تاریخ انتشار
سه شنبه ۲۰ اسفند ۱۳۹۸ ساعت ۱۹:۲۰
به گزارش عصر تعادل، منصور غلامی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در نامه‌ای به روسای دانشگاهها ضمن تأکید بر لزوم حمایت از واحدهای فناور دانشگاهها و پارک‌های علم و فناوری در تولید محصول یا خدمت موثر در مقابله با کرونا، به پژوهشگاه ملّی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری مأموریت داد بر تامین نیازهای مرتبط با همکاری متخصصان سراسر کشور اهتمام ورزد.
متن بخشنامه غلامی که در دو بخش "اقدامات عمومی" و "اقدامات تخصصی" به تشریح دقیق هر یک از فعالیت ها و اقدامات لازم در خصوص پیشگیری و مقابله با ویروس کرونا پرداخته، به شرح زیر است:
رؤسای دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی و فناوری
بدین‌وسیله از اقدامات انجام‌شده به دست خانواده بزرگ آموزش عالی در مواجهه با مشکلات حاصل از شیوع بیماری کووید -19 که با حفاظت از سلامت دانشجویان، استادان و کارکنان از طریق تمهیدات اتخاذشده به منظور بهره‌گیری از آموزش‌های الکترونیک و نیز آگاه‌سازی، اطلاع‌رسانی و ترویج دانش و مهارت‌های پیشگیری از شیوع ویروس آغاز شد تشکر و قدردانی می‌کنم.
بدیهی است با توجه به مسئولیت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در «کارگروه علم و فناوری» و نیز در شرایطی که این بیماری تمامی عرصه‌های زندگی اجتماعی مردم را تحت تأثیر قرار داده است، مواجهه و کاهش هزینه‌ها و پیامدهای آن عزم ملّی و تلاش مضاعفی را می‌طلبد و لازم است تمامی رؤسا و همکاران با ورود عالمانه و مؤثر در این عرصه‌ها اقدامات زیر را به اجرا درآورند:
الف) اقدامات عمومی
1- تقویت اعتمادسازی نسبت به نهادهای متخصص و دست‌اندرکار موضوع
2- ترویج گفتمان همدلی و همبستگی ملّی
3- برجسته‌سازی مسئولیت‌پذیری کنشگران این عرصه، تقویت روحیه ازخودگذشتگی، فداکاری و نوع‌دوستی
4- کمک به بالا بردن ایمنی، ذهنی و روانی و اجتماعی جامعه و پرهیز از ایجاد گسترش ناامنی و هراس فردی و جمعی
5- کمک به اثربخشی نظام ارتباطی جامعه از جمله صدا و سیما، مطبوعات و رسانه‌های محلی و تخصصی، حرفه‌ای و شبکه‌های معتبر اجتماعی در استان‌ها، به منظور آموزش همگانی و سبک زندگی مناسب با شرایط بحران
6- برقراری کانال ارتباطی با استادان، دانشجویان و کارکنان به منظور تقویت فرایند آگاه‌سازی و فعال کردن آنها در حوزه پیشگیری از انتقال بیماری در خانواده‌ها و فضاهای عمومی
7- دعوت از دانشجویان برای پیوستن به پویش اجتماعی مقابله با بیماری کووید -19 (دانشجویان می‌توانند با مراجعه به لینک http://itmfd.behdasht.gov.ir/page/corona نسبت به ثبت‌نام در این پویش ملّی اقدام کنند).
8- تسهیل شرکت استادان و دانشجویان در پیوستن به پویش‌ها و فعالیت‌های خیرخواهانه
9- فعال بودن دانشگاه در تمامی عرصه‌ها به غیر از حوزه آموزش حضوری و پرهیز از هرگونه تصمیم‌گیری خارج از ضوابط و چارچوب‌های ملّی برای فعالیت‌های دانشگاه.
ب) اقدامات تخصصی
1- تشکیل ستاد آگاه‌سازی، همکاری و پیشگیری از شیوع بیماری کووید -19 با همکاری دانشگاه علوم پزشکی در دانشگاه معین استان‌ها
2- ارتباط مستقیم با دانشگاه‌های علوم پزشکی در استان به منظور کمک به رفع نیازهای پژوهشی و عملیاتی آنها. در این خصوص لازم است رئیس دانشگاه یا نماینده تام‌الاختیار وی در ستاد کرونای استان و کمیته‌های تخصصی حضور دائمی داشته باشند تا بتوانند موارد را با مدیریت دانشگاه و اعضای هیئت علمی هماهنگ کنند.
3- استمرار فعالیت‌های آموزشی غیرحضوری.
4- با توجه به توانمندی‌های موجود در حوزه‌های علوم پایه و زیست فناوری در دانشگاهها، به‌ویژه در دانشکده‌های علوم پایه، کشاورزی و دامپزشکی و ضرورت همکاری آنها با وزارت بهداشت در تهیه کیت‌های تشخیصی و بررسی نمونه‌ها و سایر عملیات پشتیبانی مقرر شد تا پژوهشگاه ملّی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری مسئولیت هماهنگی‌های لازم را به عهده داشته باشد.
از این رو، لازم است که معاونان محترم پژوهشی مؤسسات با هماهنگی پژوهشگاه ملّی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری نسبت به تأمین نیازهای زیر به دست همکاران متخصص اقدام کنند:
1-4 ساخت واکسن‌های متنوع بر اساس روش‌های نوین
2-4 تولید داروهای مؤثر جهت پیشگیری و درمان ویروس کووید -19
3-4 تولید کیت‌های تشخیصی و مواد اولیه مورد نیاز آنها
4-4 انجام مطالعات ژنومی سویه¬های کووید -19 شایع در ایران
5-4 انجام مطالعات مربوط به تأثیر فاکتورهای مهارکننده ویروس و تقویت‌کننده سیستم ایمنی برای مقابله با ویروس
6-4 مطالعه اثرات درمانی گیاهان دارویی و مواد مؤثر آنها
7-4 مطالعات همه‌گیری‌شناختی (اپیدمیولوژیک) گسترش و مهار ویروس در جمعیت ایران و جهان
8-4 تولید مواد ضدعفونی‌کننده مؤثر و روش‌های نوین ضدعفونی کردن
5- حمایت از واحدهای فناور مستقر در مراکز رشد دانشگاهی و پارک‌های علم و فناوری که در زمینه تولید محصول یا خدمت مورد استفاده با هدف کاهش بار خسارت ویروس کویید -19 فعالیت می‌کنند. در این ارتباط لازم می‌دانم از پارک‌های علم و فناوری که حسب گزارش‌های دریافتی بیش از 60 واحد فناور و شرکت‌های دانش‌بنیان خود را جهت تولید دستکش، ماسک و مواد ضدعفونی پشتیبانی و فعال کرده‌اند، تشکر کنم.
6- از تمامی پارک‌های علم و فناوری و مراکز رشد دانشگاهی دانشگاهها و مؤسسات پژوهشی و همچنین، آزمایشگاه‌های تخصصی که دارای امکانات و تجهیزات لازم برای تولید در هر سطح و مقیاسی هستند انتظار می‌رود که تولید اقلام مورد نیاز را با پشتیبانی مؤسسه در دستور کار خود قرار دهند.
7- لازم است که معاونان فرهنگی و دانشجویی مؤسسات نسبت به فعال‌سازی هسته‌های فکری در قالب شبکه‌های جامعه و دانشگاه یا اتاق فکر به شرح زیر اقدام کنند:
7-1- هسته اجتماعی-اقتصادی با حضور استادان رشته‌های جامعه‌شناسی، اقتصاد، مدیریت، علوم سیاسی و… با هدف تحلیل پیامدهای اقتصادی و اجتماعی راهکارهای کاهش هزینه‌های اجتماعی و اقتصادی حاصل از معضل کرونا
7-2- تشکیل هسته مشاوره اجتماعی–فرهنگی با حضور استادان روان‌شناسی، مشاوره، علوم تربیتی و… با هدف:
- آموزش و بحث در خصوص تاکتیک‌های مربوط به شیوه‌های پیشگیری (ازخودمراقبتی تا برنامه‌های سازمانی)
- برگزاری و معرفی برنامه‌هایی که موجب کاهش احساس درماندگی، سرخوردگی و ناامیدی، یأس و اضطراب، بی‌پناهی و بی‌اثری و انفعال مردم می‌شود.
- معرفی برنامه‌ها و راهکارهایی جهت کاهش تنش‌های روانی و بیم و نگرانی در جامعه
7-3- تشکیل هسته بررسی‌های محیطی و بوم‌شناختی با حضور استادان رشته‌های محیط‌شناسی، جغرافیا، برنامه‌ریزی منطقه‌ای، شهری، روستایی و… با هدف معرفی فنون و برنامه‌های شیوع محیطی و راهکارهای آگاهی‌دهنده و پیشگیرانه و معرفی خطرات محیطی و منطقه‌ای و راهکارهای آگاهی‌دهنده و پیشگیرانه
8- هماهنگی با صدا و سیما و سایر رسانه‌های تخصصی و محلی استان‌ها برای حضور استادان در برنامه‌ها برای ارائه تحلیل‌های واقع‌بینانه با هدف آرامش‌بخشی و کمک به کاهش آلام مردم
9- از آنجایی که بررسی تأثیر تحولات ناشی از شیوع بیماری کووید -19 به اقتصاد، صنعت، و تجارت جامعه و ارائه راهکارهای لازم از اهمیت زیادی برخوردار است، لازم است معاونان محترم پژوهشی با تشکیل کارگروه‌های تخصصی نسبت به آسیب‌شناسی و ارائه راهکارهای عملی برای مقابله با اثرات سوء آن اقدام کنند و پیشنهادات قابل اجرای خود را اعلام کنند.
10- از آنجا که انجمن‌های علمی، حرفه‌ای و تخصصی و همچنین کرسی‌های یونسکو در دانشگاهها و مراکز پژوهشی می‌توانند ظرفیت‌های مؤثری برای بالابردن تاب‌آوری جامعه در شرایط دشوار فعلی ایجاد کنند و خوشبختانه گام‌های مثبتی در این زمینه داشته‌اند در فراهم آوردن امکان حضور و مشارکت استادان و دانشجویان با آنها مورد تأکید است.
11- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با مسوولیت انجام هماهنگی‌های لازم در حوزه علم وفناوری در شرایط فعلی با همه توان خود، در سطح مقدورات و امکانات وزارت عتف، از انجام اقدامات فوق پشتیبانی می‌کند.
متن بخشنامه غلامی که در دو بخش "اقدامات عمومی" و "اقدامات تخصصی" به تشریح دقیق هر یک از فعالیت ها و اقدامات لازم در خصوص پیشگیری و مقابله با ویروس کرونا پرداخته، به شرح زیر است:
رؤسای دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی و فناوری
بدین‌وسیله از اقدامات انجام‌شده به دست خانواده بزرگ آموزش عالی در مواجهه با مشکلات حاصل از شیوع بیماری کووید -19 که با حفاظت از سلامت دانشجویان، استادان و کارکنان از طریق تمهیدات اتخاذشده به منظور بهره‌گیری از آموزش‌های الکترونیک و نیز آگاه‌سازی، اطلاع‌رسانی و ترویج دانش و مهارت‌های پیشگیری از شیوع ویروس آغاز شد تشکر و قدردانی می‌کنم.
بدیهی است با توجه به مسئولیت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در «کارگروه علم و فناوری» و نیز در شرایطی که این بیماری تمامی عرصه‌های زندگی اجتماعی مردم را تحت تأثیر قرار داده است، مواجهه و کاهش هزینه‌ها و پیامدهای آن عزم ملّی و تلاش مضاعفی را می‌طلبد و لازم است تمامی رؤسا و همکاران با ورود عالمانه و مؤثر در این عرصه‌ها اقدامات زیر را به اجرا درآورند:
الف) اقدامات عمومی
1- تقویت اعتمادسازی نسبت به نهادهای متخصص و دست‌اندرکار موضوع
2- ترویج گفتمان همدلی و همبستگی ملّی
3- برجسته‌سازی مسئولیت‌پذیری کنشگران این عرصه، تقویت روحیه ازخودگذشتگی، فداکاری و نوع‌دوستی
4- کمک به بالا بردن ایمنی، ذهنی و روانی و اجتماعی جامعه و پرهیز از ایجاد گسترش ناامنی و هراس فردی و جمعی
5- کمک به اثربخشی نظام ارتباطی جامعه از جمله صدا و سیما، مطبوعات و رسانه‌های محلی و تخصصی، حرفه‌ای و شبکه‌های معتبر اجتماعی در استان‌ها، به منظور آموزش همگانی و سبک زندگی مناسب با شرایط بحران
6- برقراری کانال ارتباطی با استادان، دانشجویان و کارکنان به منظور تقویت فرایند آگاه‌سازی و فعال کردن آنها در حوزه پیشگیری از انتقال بیماری در خانواده‌ها و فضاهای عمومی
7- دعوت از دانشجویان برای پیوستن به پویش اجتماعی مقابله با بیماری کووید -19 (دانشجویان می‌توانند با مراجعه به لینک http://itmfd.behdasht.gov.ir/page/corona نسبت به ثبت‌نام در این پویش ملّی اقدام کنند).
8- تسهیل شرکت استادان و دانشجویان در پیوستن به پویش‌ها و فعالیت‌های خیرخواهانه
9- فعال بودن دانشگاه در تمامی عرصه‌ها به غیر از حوزه آموزش حضوری و پرهیز از هرگونه تصمیم‌گیری خارج از ضوابط و چارچوب‌های ملّی برای فعالیت‌های دانشگاه.
ب) اقدامات تخصصی
1- تشکیل ستاد آگاه‌سازی، همکاری و پیشگیری از شیوع بیماری کووید -19 با همکاری دانشگاه علوم پزشکی در دانشگاه معین استان‌ها
2- ارتباط مستقیم با دانشگاه‌های علوم پزشکی در استان به منظور کمک به رفع نیازهای پژوهشی و عملیاتی آنها. در این خصوص لازم است رئیس دانشگاه یا نماینده تام‌الاختیار وی در ستاد کرونای استان و کمیته‌های تخصصی حضور دائمی داشته باشند تا بتوانند موارد را با مدیریت دانشگاه و اعضای هیئت علمی هماهنگ کنند.
3- استمرار فعالیت‌های آموزشی غیرحضوری.
4- با توجه به توانمندی‌های موجود در حوزه‌های علوم پایه و زیست فناوری در دانشگاهها، به‌ویژه در دانشکده‌های علوم پایه، کشاورزی و دامپزشکی و ضرورت همکاری آنها با وزارت بهداشت در تهیه کیت‌های تشخیصی و بررسی نمونه‌ها و سایر عملیات پشتیبانی مقرر شد تا پژوهشگاه ملّی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری مسئولیت هماهنگی‌های لازم را به عهده داشته باشد.
از این رو، لازم است که معاونان محترم پژوهشی مؤسسات با هماهنگی پژوهشگاه ملّی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری نسبت به تأمین نیازهای زیر به دست همکاران متخصص اقدام کنند:
1-4 ساخت واکسن‌های متنوع بر اساس روش‌های نوین
2-4 تولید داروهای مؤثر جهت پیشگیری و درمان ویروس کووید -19
3-4 تولید کیت‌های تشخیصی و مواد اولیه مورد نیاز آنها
4-4 انجام مطالعات ژنومی سویه¬های کووید -19 شایع در ایران
5-4 انجام مطالعات مربوط به تأثیر فاکتورهای مهارکننده ویروس و تقویت‌کننده سیستم ایمنی برای مقابله با ویروس
6-4 مطالعه اثرات درمانی گیاهان دارویی و مواد مؤثر آنها
7-4 مطالعات همه‌گیری‌شناختی (اپیدمیولوژیک) گسترش و مهار ویروس در جمعیت ایران و جهان
8-4 تولید مواد ضدعفونی‌کننده مؤثر و روش‌های نوین ضدعفونی کردن
5- حمایت از واحدهای فناور مستقر در مراکز رشد دانشگاهی و پارک‌های علم و فناوری که در زمینه تولید محصول یا خدمت مورد استفاده با هدف کاهش بار خسارت ویروس کویید -19 فعالیت می‌کنند. در این ارتباط لازم می‌دانم از پارک‌های علم و فناوری که حسب گزارش‌های دریافتی بیش از 60 واحد فناور و شرکت‌های دانش‌بنیان خود را جهت تولید دستکش، ماسک و مواد ضدعفونی پشتیبانی و فعال کرده‌اند، تشکر کنم.
6- از تمامی پارک‌های علم و فناوری و مراکز رشد دانشگاهی دانشگاهها و مؤسسات پژوهشی و همچنین، آزمایشگاه‌های تخصصی که دارای امکانات و تجهیزات لازم برای تولید در هر سطح و مقیاسی هستند انتظار می‌رود که تولید اقلام مورد نیاز را با پشتیبانی مؤسسه در دستور کار خود قرار دهند.
7- لازم است که معاونان فرهنگی و دانشجویی مؤسسات نسبت به فعال‌سازی هسته‌های فکری در قالب شبکه‌های جامعه و دانشگاه یا اتاق فکر به شرح زیر اقدام کنند:
7-1- هسته اجتماعی-اقتصادی با حضور استادان رشته‌های جامعه‌شناسی، اقتصاد، مدیریت، علوم سیاسی و… با هدف تحلیل پیامدهای اقتصادی و اجتماعی راهکارهای کاهش هزینه‌های اجتماعی و اقتصادی حاصل از معضل کرونا
7-2- تشکیل هسته مشاوره اجتماعی–فرهنگی با حضور استادان روان‌شناسی، مشاوره، علوم تربیتی و… با هدف:
- آموزش و بحث در خصوص تاکتیک‌های مربوط به شیوه‌های پیشگیری (ازخودمراقبتی تا برنامه‌های سازمانی)
- برگزاری و معرفی برنامه‌هایی که موجب کاهش احساس درماندگی، سرخوردگی و ناامیدی، یأس و اضطراب، بی‌پناهی و بی‌اثری و انفعال مردم می‌شود.
- معرفی برنامه‌ها و راهکارهایی جهت کاهش تنش‌های روانی و بیم و نگرانی در جامعه
7-3- تشکیل هسته بررسی‌های محیطی و بوم‌شناختی با حضور استادان رشته‌های محیط‌شناسی، جغرافیا، برنامه‌ریزی منطقه‌ای، شهری، روستایی و… با هدف معرفی فنون و برنامه‌های شیوع محیطی و راهکارهای آگاهی‌دهنده و پیشگیرانه و معرفی خطرات محیطی و منطقه‌ای و راهکارهای آگاهی‌دهنده و پیشگیرانه
8- هماهنگی با صدا و سیما و سایر رسانه‌های تخصصی و محلی استان‌ها برای حضور استادان در برنامه‌ها برای ارائه تحلیل‌های واقع‌بینانه با هدف آرامش‌بخشی و کمک به کاهش آلام مردم
9- از آنجایی که بررسی تأثیر تحولات ناشی از شیوع بیماری کووید -19 به اقتصاد، صنعت، و تجارت جامعه و ارائه راهکارهای لازم از اهمیت زیادی برخوردار است، لازم است معاونان محترم پژوهشی با تشکیل کارگروه‌های تخصصی نسبت به آسیب‌شناسی و ارائه راهکارهای عملی برای مقابله با اثرات سوء آن اقدام کنند و پیشنهادات قابل اجرای خود را اعلام کنند.
10- از آنجا که انجمن‌های علمی، حرفه‌ای و تخصصی و همچنین کرسی‌های یونسکو در دانشگاهها و مراکز پژوهشی می‌توانند ظرفیت‌های مؤثری برای بالابردن تاب‌آوری جامعه در شرایط دشوار فعلی ایجاد کنند و خوشبختانه گام‌های مثبتی در این زمینه داشته‌اند در فراهم آوردن امکان حضور و مشارکت استادان و دانشجویان با آنها مورد تأکید است.
11- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با مسوولیت انجام هماهنگی‌های لازم در حوزه علم وفناوری در شرایط فعلی با همه توان خود، در سطح مقدورات و امکانات وزارت عتف، از انجام اقدامات فوق پشتیبانی می‌کند.
مرجع : تسنیم
