فیلترینگ هوشمند یا دسترسی با زجر؟!
تاریخ انتشار
چهارشنبه ۲ ارديبهشت ۱۳۹۴ ساعت ۲۰:۵۶
ظاهرا ماجرا از آنجا آب می‌خورد که از چسبیدن اصطلاح «هوشمند» به دنباله همه چیز همه چیز خوشمان آمد؛ یخچال هوشمند، لباسشویی هوشمند، گوشی هوشمند و... بالاخره فیلترینگ هوشمند!
در حالی که روز به روز به کاربران شبکه اشتراک گذاری تصاویر و فیلم کوتاه «اینستاگرام» افزوده می‌شود و تخمین زده می‌شود که تعداد کاربران ایرانی این شبکه اجتماعیِ خاص، چند میلیون نفر باشند، مدتی است که دسترسی به این شبکه در کشورمان با مشکلاتی عجیب همراه شده است.
کافی است تا به سراغ اینستاگرام خود بروید یا از آن دسته کاربران ایرانی این شبکه که می‌شناسید درباره آن پرس‌وجو کنید تا دریابید از زمانی که بحث اعمال فیلترینگ هوشمند در کشورمان بر سر زبان‌ها افتاد، دنیای خوش و رنگ و لعاب این شبکه جهانی در کشورمان تیره و تار شده است. به این صورت که برخی تصاویر لود نمی‌شود، الا با استفاده از فیلترشکن!
اینکه اینستاگرام هم به مانند دیگر شبکه های اجتماعی اسیر آفت هایی است و بهتر است با آن آفت های مقابله‌ای هوشمند ترتیب داد، حقیقتی غیر قابل انکار به نظر می‌رسد اما مشکل از آنجا آغاز می‌شود که می‌بینیم با اعمال فیلترینگ جدید، تصاویری که توسط کاربران مختلف پست شده، چند در میان بارگزاری نمی‌شوند و قابل دیدن نیستند، در حالی که ممکن است این تصاویر با تمامی معیارهای اخلاقی همخوانی داشته باشند.
از سوی دیگر شاهدیم که دسترسی به بسیاری از تصاویر مشکل دار (معیارهای موثر در تشخیص مشکل دار بودن یا نبودن، به رغم نانوشته بودن، برای اغلب مان آشنا به نظر می‌رسد و به نظر نیاز نیست در این باره توضیحی داده شود!) با هیچ خللی مواجه نشده تا این سوال پیش بیاید که براستی فیلترینگ اعمال شده، هوشمند است؟!
البته این مشکلات تنها گریبانگیر اینستاگرام نشده بلکه مدتی است که کاربران پر شمار وایبر نیز در کشورمان با مشکلاتی دست به گریبان هستند که علتش را نمی‌دانند؛ نمی‌دانند که اگر وایبر بد است، چرا در کشورمان این همه مخاطب دارد، چرا به سرنوشت «وی چت» مبتلا نمی‌شود و به چه دلیل است که با استفاده از نرم افزارهای فیلتر شکن، دسترسی به آن تسهیل می‌شود؟
این دست سوالات، به سلسله پرسش هایی منجر می‌شود که هرچند بسیاری از کاربران ایرانی اینستاگرام، وایبر و امثال آنها بارها و بارها از خود پرسیده‌اند، جوابی برایش نیافته‌اند. شاید به این دلیل که مسئولان می‌دانند علت این اختلالات چیست و ترجیح داده‌اند درباره آن سکوت کنند.
جالب اینجاست که همه ماجرا به فیلترینگی نسبت داده می‌شود که لقب «هوشمند» دارد و کمترین انتظار از آن، محقق کردن برخی اهداف از پیش تعیین شده، بدون ایجاد اختلال در دسترسی کاربران به محتواهای مورد تایید است نه اینکه به صورت کاملا اتفاقی، مانع دیده شدن برخی تصاویر معمولی شود و در کاربری شبکه مجازی، ایجاد اختلال کند.
با این تفاسیر، سخت است که هوشمندی خاصی در فیلترینگ اعمال شده بر این شبکه ها در دولت یازدهم دیده و به این ابهام نرسیم که آیا فیلترینگ اعمال شده بر این شبکه ها، راهی برای رنج دادن کاربران این شبکه ها و گریزان کردنشان از عضویت و فعالیت در شبکه هایی مانند اینستاگرام نیست؟!
در حالی که روز به روز به کاربران شبکه اشتراک گذاری تصاویر و فیلم کوتاه «اینستاگرام» افزوده می‌شود و تخمین زده می‌شود که تعداد کاربران ایرانی این شبکه اجتماعیِ خاص، چند میلیون نفر باشند، مدتی است که دسترسی به این شبکه در کشورمان با مشکلاتی عجیب همراه شده است.
کافی است تا به سراغ اینستاگرام خود بروید یا از آن دسته کاربران ایرانی این شبکه که می‌شناسید درباره آن پرس‌وجو کنید تا دریابید از زمانی که بحث اعمال فیلترینگ هوشمند در کشورمان بر سر زبان‌ها افتاد، دنیای خوش و رنگ و لعاب این شبکه جهانی در کشورمان تیره و تار شده است. به این صورت که برخی تصاویر لود نمی‌شود، الا با استفاده از فیلترشکن!
اینکه اینستاگرام هم به مانند دیگر شبکه های اجتماعی اسیر آفت هایی است و بهتر است با آن آفت های مقابله‌ای هوشمند ترتیب داد، حقیقتی غیر قابل انکار به نظر می‌رسد اما مشکل از آنجا آغاز می‌شود که می‌بینیم با اعمال فیلترینگ جدید، تصاویری که توسط کاربران مختلف پست شده، چند در میان بارگزاری نمی‌شوند و قابل دیدن نیستند، در حالی که ممکن است این تصاویر با تمامی معیارهای اخلاقی همخوانی داشته باشند.
از سوی دیگر شاهدیم که دسترسی به بسیاری از تصاویر مشکل دار (معیارهای موثر در تشخیص مشکل دار بودن یا نبودن، به رغم نانوشته بودن، برای اغلب مان آشنا به نظر می‌رسد و به نظر نیاز نیست در این باره توضیحی داده شود!) با هیچ خللی مواجه نشده تا این سوال پیش بیاید که براستی فیلترینگ اعمال شده، هوشمند است؟!
البته این مشکلات تنها گریبانگیر اینستاگرام نشده بلکه مدتی است که کاربران پر شمار وایبر نیز در کشورمان با مشکلاتی دست به گریبان هستند که علتش را نمی‌دانند؛ نمی‌دانند که اگر وایبر بد است، چرا در کشورمان این همه مخاطب دارد، چرا به سرنوشت «وی چت» مبتلا نمی‌شود و به چه دلیل است که با استفاده از نرم افزارهای فیلتر شکن، دسترسی به آن تسهیل می‌شود؟
این دست سوالات، به سلسله پرسش هایی منجر می‌شود که هرچند بسیاری از کاربران ایرانی اینستاگرام، وایبر و امثال آنها بارها و بارها از خود پرسیده‌اند، جوابی برایش نیافته‌اند. شاید به این دلیل که مسئولان می‌دانند علت این اختلالات چیست و ترجیح داده‌اند درباره آن سکوت کنند.
جالب اینجاست که همه ماجرا به فیلترینگی نسبت داده می‌شود که لقب «هوشمند» دارد و کمترین انتظار از آن، محقق کردن برخی اهداف از پیش تعیین شده، بدون ایجاد اختلال در دسترسی کاربران به محتواهای مورد تایید است نه اینکه به صورت کاملا اتفاقی، مانع دیده شدن برخی تصاویر معمولی شود و در کاربری شبکه مجازی، ایجاد اختلال کند.
با این تفاسیر، سخت است که هوشمندی خاصی در فیلترینگ اعمال شده بر این شبکه ها در دولت یازدهم دیده و به این ابهام نرسیم که آیا فیلترینگ اعمال شده بر این شبکه ها، راهی برای رنج دادن کاربران این شبکه ها و گریزان کردنشان از عضویت و فعالیت در شبکه هایی مانند اینستاگرام نیست؟!
