اردوغان میترسد؟
تاریخ انتشار
شنبه ۱ بهمن ۱۴۰۱ ساعت ۰۸:۱۲
ترکیه به لحاظ نیروهای مسلح، دومین ارتش بزرگ ناتو را در اختیار دارد. هیچکس نمیتواند منکر تاثیرگذاری ترکیه در سوریه و اهمیت آن در نفوذ به غرب بالکان یا شرق مدیترانه و اخیرا در آفریقا باشد. مهمتر از همه نیز نقش مهم آن در دریای سیاه و جنگ روسیه در اوکراین است. هفتهنامه اکونومیست با توجه به اهمیت ترکیه سرمقاله این هفته خود را به انتخابات ریاستجمهوری پیشروی این کشور و تحرکات رجب طیب اردوغان اختصاص داده است.
به اعتقاد این نشریه، بدیهی است که بهدلیل اهمیت ترکیه در معادلات سیاسی، به انتخابات ریاستجمهوری و پارلمانی ترکیه که رجب طیب اردوغان این هفته پیشنهاد کرد در ۱۴مه برگزار شود، توجه بیشتری شود. پیش از این نیز اردوغان در زمان ریاستجمهوری خود، این کشور را در آستانه وضعیت دشواری قرار داده است. از منظر اکونومیست، با نزدیک شدن به انتخابات، چگونگی رفتار او میتواند آنچه را که امروز دموکراسی معیوب دیده میشود به سمت یک دیکتاتوری تمامعیار سوق دهد. زمانی که اردوغان برای اولینبار در مارس۲۰۰۳ به نخستوزیری رسید، وعدههای زیادی به ترکیه داد. اما او و حزب عدالت و توسعه در پیگیری آن چندان موفق نبودند. دولت اردوغان در سالهای اولیهاش ثبات اقتصادی و سیاسی جدیدی به کشوری بخشید که برای دههها فاقد آن بود. در ۲۰۰۵ او فرصتی برای آغاز رسمی مذاکرات درباره پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا خلق کرد که این کشور مدتها سعی در کسب آن داشت. با این حال، هر چه اردوغان مدت طولانیتری در صدر قدرت ماند، به قدرت مستبدتری بدل شد. پس از ۱۱سال نخستوزیری، اردوغان بهعنوان رئیسجمهور انتخاب شد و جایگاهی را که در عمل قدرت اجرایی ضعیفی داشت، به مقامی مسلط تغییر داد.
همانطور که سرمقاله اکونومیست در این شماره توضیح میدهد، اردوغان بهطور پیوسته موسسات دولتی را تحت اختیار خود درآورده و تعادل قدرت را از بین برده است. در زمان ریاست او در عمل رسانهها به ابزار تبلیغات دولت تبدیل شدهاند و بسیاری از منتقدان از جمله رهبران مخالف را زندانی کرده است. اکنون که اردوغان به دهه سوم قدرت استبدادی خود نزدیک میشود، ترکیه را به قلعه شخصی خود بدل کرده است. باورهای غیرعادی او به سرعت به سیاست عمومی دولت تبدیل میشوند و در حال حاضر او از این قدرت برخوردار است که نظریه پولی خود را به بانک مرکزی سابقا مستقل ترکیه تحمیل کند. اردوغان در نظر داشت که از طریق ارزانتر کردن پول به مقابله با تورم بپردازد و این کار امروز، دلیل اصلی تورم ۶۴درصدی ترکیه شده است