چرا نام صحن حضرت معصومه (س) را عوض کردند؟

امشب که شب عاشوراست، برای نماز مغرب و عشاء و روضه به بیت مرحوم حاج شیخ عبدالکریم حائری رفتیم. چند سالی است که این بیت قدیمی را جناب آقای حجت الاسلام و المسلمین شهرستانی خریداری کرده و در طول سال برنامه هایی درآنجا برگزار می کنند. از جمله، چند شب روضه دارند که شب عاشورا. امشب بعد از نماز مغرب و عشاء، همراه دسته سینه زنی از علما به حرم مشرف شدیم. سادات یک دسته، و مشایخ هم دسته دیگر. هر سال این دو دسته، دو بیت شعر عربی می خوانند. در راه با آقای مهدوی راد بودیم. وارد صحن حضرت معصومه (س) شدیم. دیدم دو طرف صحن، روی پارچه نام صحن اتابکی را صحن امام رضا (ع) گذاشته اند.
از این تغییر اسم ولو به نام مبارک حضرت رضا ع باشد، متاسفم شدم. این قدر صحن و سرای جدید ساخته اند و بنابرین می توانستند یکی را به نام حضرت کنند، چرا باید صحنی را که میرزا علی اصغر خان اتابک سالهای طولانی از عمر و پول خود را صرف آنجا کرد به نام امام رضا (ع) کنند؟ چه نیازی به این تغییر اسم ها هست؟ تاریخ گواهی می دهد که میرزا علی اصغر خان چه اندازه برای قم و راه قم و کاروانسراهای بین راه و حرم، و تبدیل به احسن این مجموعه ها زحمت کشید. باید پاس این اسامی را داشت تا بقیه مردم هم رغبت کنند کاری انجام دهند.

بعد که از حرم به سمت خیابان ارم بیرون آمدیم. دیدم مدرسه خان را هم به نام مدرسه آیت الله بروجردی نام گذاری کرده و تابلوی بزرگی گذاشته اند.

البته من می دانم که در سابق هم کم و بیش به خاطر بازسازی این مدرسه توسط آن مرحوم، به این نام هم نامیده می شد، خودم هم اول آمدن به قم در تابستان 57 مدت کوتاهی در این مدرسه حجره داشتم. اما حقیقت، نام اصلی این مدرسه و نام  عمومی آن مدرسه خان است. این خان هم شناخته شده است، و مقصود مهدی قلی خان است که خود یک عالم بوده و کلمه خان به خاطر پدرش  (قرچقای خان سپهسالار) به او رسیده است. وی مؤلف آثار متعدد کلامی و علمی و دینی بوده و به خاطر ثروت پدری، این مدرسه را ساخت. زمانی که خیابان ارم کشیده شد، برخی حجرات به خیابان افتاد و از بین رفت که از جمله حجره ای بود که قبر مهدی قلی خان نیز در آن بود. الان دیدم یک تابلوی بزرگ زده اند و آن را مدرسه آیت الله بروجردی نامیده اند، هرچند خیلی کوچک زیر آن مدرسه خان هم نوشته اند. در باره این خانواده مهدی قلی خان من یک مقاله هم نوشته ام(اینجا)

رحمت خدا و رضوان او بر آیت الله بروجردی باد، اما مسلما اگر ما این مدرسه را به اسم همان مهدیقلی خان بنامیم و نام آن بزرگ مرد را زنده نگاه داریم بهتر خواهد بود.