تمام اما و اگر های «سانچی»
تاریخ انتشار
چهارشنبه ۲۷ آذر ۱۳۹۸ ساعت ۰۸:۲۹
به گزارش «عصر تعادل»، حادثه کشتی نفتکش سانچی تصادف 2 کشتی در آبهای چین به تاریخ 16 دیماه سال 96 بود که طی این سانحه 30 ایرانی جان خود را از دست دادند.
پس از این حادثه رئیسجمهور ایران دستور تشکیل کمیته ویژه رسیدگیِ حادثه سانچی را صادر کرد و ریاست آن بر عهده علی ربیعی وزیر کار قرار گرفت و او برای پیگیری وضعیت این کشتی به چین سفر کرد.
گروهی از تکاوران نیروی دریایی ارتش نیز به محل حادثه اعزام شدند.
روز بعد از حادثه، نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا یک فروند هواپیمای گشت دریایی بوئینگ پی 8 را به محل حادثه فرستاد که مساحت بیش از 12.300 کیلومتر مربع حول کشتی را برای یافتن ملوانان جستوجو کرد.
در نهایت اما هیچ چیزی روشن نشد و جز سه نفر از کشتهشدههای ایرانی، سایر خدمه سانچی پیدا نشدند و خدمه سانچی مفقودالاثر اعلام شدند.
اما پخش مستندی در یکی از شبکههای فارسیزبان مقیم لندن باعث شد ماجرای سانچی دوباره مورد بحث و تبادل نظر قرار بگیرد. مستندی که از شکایت 10 تن از خانوادههای شهدای سانچی علیه شرکت ملی نفتکش ایران به آمریکا و توسط یک وکیل خارجنشین خبر میدهد.
ابهامات مطرحشده در این مستند باعث شد مجدداً اظهارنظر مسئولان درباره این موضوع نیز از سر گرفته شود.
VDR هیچ تماسی را در زمان حادثه ثبت نکرد
شهرام فرحبد، مدیر بازرگانی شرکت ملی نفتکش ایران، در توضیح این حادثه گفت: «در تمام این سالها هیچ حادثهای به اندازه موضوع سانچی بررسی نشد. شبهات زیاد هم به خاطر عدم اطلاع مردم درباره این موضوع بوده است. ضمن اینکه وقتی اعتماد در بین مجموعهها وجود نداشته باشد، شاهد خواهیم بود که شکایتها از نهاد اصلی به مکانهای دیگری ارجاع داده شود.»
او ادامه داد: «کشتی جزو سه ناوگان عظیم دنیاست و اگر بخواهیم به طور میانگین حوادث آن را بررسی کنیم، سالی یک سانحه برای کشتیها رخ میدهد، اما چون هیچگاه منجر به چنین حریق بزرگی نشده بود، حساسیتها تا این اندازه بالا نرفت. به محض اینکه این فاجعه رخ داد، نمایندگان کشورهای کرهجنوبی و چین اطلاع دادند هیچ تماسی از اولین افرادی که در مواقع اینچنینی تماس میگیرند گرفته نشده است. VDR کشور خودمان و کشورهای دیگر هم هیچ تماسی را ثبت نکرده است.»
بنگلادش حق شکایت خودش را به ایران تفویض کرد
کاپیتان فرحبد با اشاره به مراحل پیگیری این حادثه توضیح داد: «بعد از این ماجرا من هشت شب تمام در همین شرکت ماندم. همینجا کار کردم، پیگیری کردم، همینجا خوابیدم و همینجا گریه کردم. ما دریاییها به واسطه نوع کارمان چون با هم ماهها زندگی میکنیم شبیه یک خانواده هستیم و هر کدام از اعضای آن کشتی دوستان ما بودهاند. وقتی این حادثه رخ داد ما بر اساس کدهای سازمان جهانی دریانوردی کارمان را شروع کردیم. چهار کشور ایران، چین، هنگکنگ و بنگلادش به عنوان کشورهای ذینفع، گروه تشکیل دادند که البته بنگلادش به خاطر اینکه تنها 2 خدمه در سانچی داشت، پیگیری پروندهاش را به ایران تفویض اختیار کرد. مجموعهای 300 صفحهای تشکیل شد که محتویاتش هم در نشستی که در سازمان بنادر برگزار شده بود و نمایندگان دادستانی، نهادهای امنیتی، سپاه، وزیر و همه افراد مرتبط با آن در این نشست حضور داشتند اعلام شد.»
مدیر بازرگانی شرکت ملی نفتکش ایران با تاکید بر پرداخت میزان غرامتها به خانوادههای خدمه سانچی گفت: «از آنجا که ما تابع قانون سازمان دریایی جهانی هستیم، پرداخت غرامت بر مبنای قرارداد استخدامیها صورت گرفت. نزدیک به سه و نیم میلیون دلار غرامت تعیین و حدود 2 و نیم میلیون دلار آن به خانوادهها پرداخت شد. آن مبلغی هم که پرداخت نشده به خاطر این است که غرامت ناشی از فوت پرداخت میشود و به استناد گواهی فوت حصر وراثت است. برخی به دلایل مختلف این اسناد را نهایی نکردهاند و ما هم نمیتوانیم غرامت را به یک نماینده از خانواده بدهیم. باید همه چیز قانونی طی شود. از سوی دیگر، 16 نفر از بستگان درجهیک برخی از خانوادههای این عزیزان هم در شرکت استخدام شدند. در واقع همه تلاشمان را کردیم تا از هر راهی میشود این درد را کمتر کنیم.»
تماس خدمه در ماههای اخیر را نه تایید میکنیم و نه تکذیب
فرحبد در پاسخ اینکه تماسهایی که در این مدت از سوی شماره همراه خدمه سانچی با خانوادهها گرفته میشود چه دلیلی دارد و علتش چیست عنوان کرد: «ما در یک شرکت تخصصی فعالیت میکنیم و در این ماجرا هر موضوعی را که مرتبط با ما بود پیگیری میکردیم و میکوشیدیم پاسخ دهیم. در آنچه از تخصص ما هم به دور بود سعی کردیم از بهترینهای کشور استفاده کنیم؛ مثلاً در موضوع غواصی سراغ بهترینهای ایران رفتیم یا در موضوع حریق و زاویه تصادف باز هم از افرادی استفاده کردیم که متخصص این حوزه هستند. درباره تماسها هم مشخص است این موضوع در حوزه تخصص ما محسوب نمیشود. این مساله در دادستانی بینالملل و وزارت اطلاعات پیگیری میشود، اما اگر پیش ما بیایند و بگویند چنین موضوعی وجود دارد و مدارک هم در اختیارمان بگذارند، حتماً در حد خودمان کمک خواهیم رساند. این مساله را نه تایید میکنیم و نه تکذیب.»
10 خانواده شکایت کردهاند
علیرضا نوذری، فرمانده ایرانی عملیات اطفای نفتکش که مدتها بعد از حادثه هم در محل سانحه حضور داشت، درباره این حادثه و ابهامات پیشآمده عنوان کرد: «چطور ممکن است کشتی یک شرکت با این حجم شبهه و ابهام روبهرو شود، اما سه هزار متخصص و خدمه و کارمند در آن فعالیت کنند؛ یعنی حتی یک نفر هم نبود که بعد از این ماجرا از این مجموعه برود و دیگر به شرایط موجود بیاعتماد شود؟ در حال حاضر 10 خانواده معترض هستند و از این 10 خانواده یک خانواده غرامتش را هم دریافت کرده، اما باز هم شکایت کرده است.»
او همچنین به شکایتهایی که به خاطر این سانحه مطرح شده پرداخت و گفت: «شکایتی به ارزش 270 میلیون یورو از ذینفعان این حادثه صورت گرفته است که ما در دادگاههای بینالمللی با آن درگیر هستیم. از سوی دیگر اما غرامت کشتی و پرسنل سانچی به طور کامل دریافت شد.»
مقصد سانچی کرهجنوبی بود، چون عمده صادرات میعانات گازی ایران به این کشور است
نوذری در پاسخ به اینکه محموله سانچی میعانات گازی و مقصد آن کرهجنوبی بوده یا نه پاسخ داد: «شبهه دیگری هم وارد کردند مبنی بر اینکه محموله اصلاً قرار نبوده به کرهجنوبی برود و مقصد کشتی کرهشمالی بود نه جنوبی. در صورتی که محموله این کشتی میعانات گازی بوده است و عمده صادرات میعانات گازی ایران به مقصد کرهحنوبی است. به همین دلیل نیز حالا که تحریم شدهایم با مازاد آنها روبهرو شدهایم.»
کاپیتان نوذری به موضوع قایقهای نجات نیز پرداخت: «یک ابهام هم درباره قایقهای نجات وجود داشت. با نگاهی ساده به تصاویر بهجامانده از کشتی مشخص میشود که این موضوع درست نیست. قایق نجات برای آزاد شدن یک اهرم بزرگ داشته که در صورت ایجاد زاویه قائمه این اهرم با کشتی، قایق آزاد میشود. اما در تمامی تصاویر روشن است که این اهرم عظیم سر جای خود قرار دارد.»
خدمه کشتی کریستال فرصت استفاده از قایق نجات را داشتند
نوذری در جواب اینکه چرا کشتی کریستال و خدمهاش سالم ماندند گفت: «کشتی سانچی از کریستال بزرگتر بوده است. وقتی این 2 با هم برخورد میکنند مدتی در هم قفل میشوند و سپس سانچی با چرخشی کوچک همراه میشود و روبهروی باد قرار میگیرد. به همین دلیل سانچی میسوزد اما کریستال و افراد حاضر در آن فرصت ترک کشتی را با استفاده از قایق نجات پیدا میکنند. در مدلسازیای که دانشگاه تهران هم انجام داد این موضوع کاملاً روشن است. میزان و شدت دود آنقدر زیاد بود که مونوکسید کربن خود به تنهایی باعث خفگی شده است.»
پس از این حادثه رئیسجمهور ایران دستور تشکیل کمیته ویژه رسیدگیِ حادثه سانچی را صادر کرد و ریاست آن بر عهده علی ربیعی وزیر کار قرار گرفت و او برای پیگیری وضعیت این کشتی به چین سفر کرد.
گروهی از تکاوران نیروی دریایی ارتش نیز به محل حادثه اعزام شدند.
روز بعد از حادثه، نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا یک فروند هواپیمای گشت دریایی بوئینگ پی 8 را به محل حادثه فرستاد که مساحت بیش از 12.300 کیلومتر مربع حول کشتی را برای یافتن ملوانان جستوجو کرد.
در نهایت اما هیچ چیزی روشن نشد و جز سه نفر از کشتهشدههای ایرانی، سایر خدمه سانچی پیدا نشدند و خدمه سانچی مفقودالاثر اعلام شدند.
اما پخش مستندی در یکی از شبکههای فارسیزبان مقیم لندن باعث شد ماجرای سانچی دوباره مورد بحث و تبادل نظر قرار بگیرد. مستندی که از شکایت 10 تن از خانوادههای شهدای سانچی علیه شرکت ملی نفتکش ایران به آمریکا و توسط یک وکیل خارجنشین خبر میدهد.
ابهامات مطرحشده در این مستند باعث شد مجدداً اظهارنظر مسئولان درباره این موضوع نیز از سر گرفته شود.
VDR هیچ تماسی را در زمان حادثه ثبت نکرد
شهرام فرحبد، مدیر بازرگانی شرکت ملی نفتکش ایران، در توضیح این حادثه گفت: «در تمام این سالها هیچ حادثهای به اندازه موضوع سانچی بررسی نشد. شبهات زیاد هم به خاطر عدم اطلاع مردم درباره این موضوع بوده است. ضمن اینکه وقتی اعتماد در بین مجموعهها وجود نداشته باشد، شاهد خواهیم بود که شکایتها از نهاد اصلی به مکانهای دیگری ارجاع داده شود.»
او ادامه داد: «کشتی جزو سه ناوگان عظیم دنیاست و اگر بخواهیم به طور میانگین حوادث آن را بررسی کنیم، سالی یک سانحه برای کشتیها رخ میدهد، اما چون هیچگاه منجر به چنین حریق بزرگی نشده بود، حساسیتها تا این اندازه بالا نرفت. به محض اینکه این فاجعه رخ داد، نمایندگان کشورهای کرهجنوبی و چین اطلاع دادند هیچ تماسی از اولین افرادی که در مواقع اینچنینی تماس میگیرند گرفته نشده است. VDR کشور خودمان و کشورهای دیگر هم هیچ تماسی را ثبت نکرده است.»
بنگلادش حق شکایت خودش را به ایران تفویض کرد
کاپیتان فرحبد با اشاره به مراحل پیگیری این حادثه توضیح داد: «بعد از این ماجرا من هشت شب تمام در همین شرکت ماندم. همینجا کار کردم، پیگیری کردم، همینجا خوابیدم و همینجا گریه کردم. ما دریاییها به واسطه نوع کارمان چون با هم ماهها زندگی میکنیم شبیه یک خانواده هستیم و هر کدام از اعضای آن کشتی دوستان ما بودهاند. وقتی این حادثه رخ داد ما بر اساس کدهای سازمان جهانی دریانوردی کارمان را شروع کردیم. چهار کشور ایران، چین، هنگکنگ و بنگلادش به عنوان کشورهای ذینفع، گروه تشکیل دادند که البته بنگلادش به خاطر اینکه تنها 2 خدمه در سانچی داشت، پیگیری پروندهاش را به ایران تفویض اختیار کرد. مجموعهای 300 صفحهای تشکیل شد که محتویاتش هم در نشستی که در سازمان بنادر برگزار شده بود و نمایندگان دادستانی، نهادهای امنیتی، سپاه، وزیر و همه افراد مرتبط با آن در این نشست حضور داشتند اعلام شد.»
مدیر بازرگانی شرکت ملی نفتکش ایران با تاکید بر پرداخت میزان غرامتها به خانوادههای خدمه سانچی گفت: «از آنجا که ما تابع قانون سازمان دریایی جهانی هستیم، پرداخت غرامت بر مبنای قرارداد استخدامیها صورت گرفت. نزدیک به سه و نیم میلیون دلار غرامت تعیین و حدود 2 و نیم میلیون دلار آن به خانوادهها پرداخت شد. آن مبلغی هم که پرداخت نشده به خاطر این است که غرامت ناشی از فوت پرداخت میشود و به استناد گواهی فوت حصر وراثت است. برخی به دلایل مختلف این اسناد را نهایی نکردهاند و ما هم نمیتوانیم غرامت را به یک نماینده از خانواده بدهیم. باید همه چیز قانونی طی شود. از سوی دیگر، 16 نفر از بستگان درجهیک برخی از خانوادههای این عزیزان هم در شرکت استخدام شدند. در واقع همه تلاشمان را کردیم تا از هر راهی میشود این درد را کمتر کنیم.»
تماس خدمه در ماههای اخیر را نه تایید میکنیم و نه تکذیب
فرحبد در پاسخ اینکه تماسهایی که در این مدت از سوی شماره همراه خدمه سانچی با خانوادهها گرفته میشود چه دلیلی دارد و علتش چیست عنوان کرد: «ما در یک شرکت تخصصی فعالیت میکنیم و در این ماجرا هر موضوعی را که مرتبط با ما بود پیگیری میکردیم و میکوشیدیم پاسخ دهیم. در آنچه از تخصص ما هم به دور بود سعی کردیم از بهترینهای کشور استفاده کنیم؛ مثلاً در موضوع غواصی سراغ بهترینهای ایران رفتیم یا در موضوع حریق و زاویه تصادف باز هم از افرادی استفاده کردیم که متخصص این حوزه هستند. درباره تماسها هم مشخص است این موضوع در حوزه تخصص ما محسوب نمیشود. این مساله در دادستانی بینالملل و وزارت اطلاعات پیگیری میشود، اما اگر پیش ما بیایند و بگویند چنین موضوعی وجود دارد و مدارک هم در اختیارمان بگذارند، حتماً در حد خودمان کمک خواهیم رساند. این مساله را نه تایید میکنیم و نه تکذیب.»
10 خانواده شکایت کردهاند
علیرضا نوذری، فرمانده ایرانی عملیات اطفای نفتکش که مدتها بعد از حادثه هم در محل سانحه حضور داشت، درباره این حادثه و ابهامات پیشآمده عنوان کرد: «چطور ممکن است کشتی یک شرکت با این حجم شبهه و ابهام روبهرو شود، اما سه هزار متخصص و خدمه و کارمند در آن فعالیت کنند؛ یعنی حتی یک نفر هم نبود که بعد از این ماجرا از این مجموعه برود و دیگر به شرایط موجود بیاعتماد شود؟ در حال حاضر 10 خانواده معترض هستند و از این 10 خانواده یک خانواده غرامتش را هم دریافت کرده، اما باز هم شکایت کرده است.»
او همچنین به شکایتهایی که به خاطر این سانحه مطرح شده پرداخت و گفت: «شکایتی به ارزش 270 میلیون یورو از ذینفعان این حادثه صورت گرفته است که ما در دادگاههای بینالمللی با آن درگیر هستیم. از سوی دیگر اما غرامت کشتی و پرسنل سانچی به طور کامل دریافت شد.»
مقصد سانچی کرهجنوبی بود، چون عمده صادرات میعانات گازی ایران به این کشور است
نوذری در پاسخ به اینکه محموله سانچی میعانات گازی و مقصد آن کرهجنوبی بوده یا نه پاسخ داد: «شبهه دیگری هم وارد کردند مبنی بر اینکه محموله اصلاً قرار نبوده به کرهجنوبی برود و مقصد کشتی کرهشمالی بود نه جنوبی. در صورتی که محموله این کشتی میعانات گازی بوده است و عمده صادرات میعانات گازی ایران به مقصد کرهحنوبی است. به همین دلیل نیز حالا که تحریم شدهایم با مازاد آنها روبهرو شدهایم.»
کاپیتان نوذری به موضوع قایقهای نجات نیز پرداخت: «یک ابهام هم درباره قایقهای نجات وجود داشت. با نگاهی ساده به تصاویر بهجامانده از کشتی مشخص میشود که این موضوع درست نیست. قایق نجات برای آزاد شدن یک اهرم بزرگ داشته که در صورت ایجاد زاویه قائمه این اهرم با کشتی، قایق آزاد میشود. اما در تمامی تصاویر روشن است که این اهرم عظیم سر جای خود قرار دارد.»
خدمه کشتی کریستال فرصت استفاده از قایق نجات را داشتند
نوذری در جواب اینکه چرا کشتی کریستال و خدمهاش سالم ماندند گفت: «کشتی سانچی از کریستال بزرگتر بوده است. وقتی این 2 با هم برخورد میکنند مدتی در هم قفل میشوند و سپس سانچی با چرخشی کوچک همراه میشود و روبهروی باد قرار میگیرد. به همین دلیل سانچی میسوزد اما کریستال و افراد حاضر در آن فرصت ترک کشتی را با استفاده از قایق نجات پیدا میکنند. در مدلسازیای که دانشگاه تهران هم انجام داد این موضوع کاملاً روشن است. میزان و شدت دود آنقدر زیاد بود که مونوکسید کربن خود به تنهایی باعث خفگی شده است.»
مرجع : اعتماد آنلاین