اما و اگرهاي ورود ترامپ به ايران

پیشنهاد ترامپ برای گفت و گوی بدون پیش شرط با ایران، بروندادی از تحولاتی است که میان ایران و امریکا در روزهای اخیر افتاده است. اولین گام در این مسیر از سوی اروپایی ها اتفاق افتاده است. اروپایی ها هر چند پیش از خروج امریکا از برجام تلاش کردند مانع این خروج شوند، اما ترامپ بالاخره تهدید خود را در ماه می امسال عملی کرد و از برجام خارج شد. از این رو اروپایی ها و مخصوصا فرانسه، در جهت جلوگیری از افزایش تنشهای بین ایران و امریکا، مسیر جدیدی را به دو طرف پیشنهاد دادند. این مسیر جدید، مذاکره مستقیم امریکا و ایران و حل مسائل دو طرف بود.

به نظر می رسید هیچ یک از دو طرف ابتدا به ساکن، مذاکره را رد نمی کنند و شروطی برای این مسیر داشته باشند. این مسیر جدید باعث شد کانال عمان فعال شود و مقامات این کشور که در شکل گیری ارتباط بین دو طرف قبل از شکل گیری برجام نیز نقش موثری داشتند، به واسطه ای در این میان تبدیل شوند.

طبق شواهد موجود، عمان در روزهای اخیر پیام های دو طرف را به یکدیگر مخابره کرده است. دقیقا یک ماه پیش بود که محمد جواد ظریف در سفر به عمان با همتای خود دیدار داشت. درباره این دیدار گفته شد وزیر خارجه در چارچوب مشورت های منظم دوجانبه با یوسف بن علوی همتای عمانی خود دیدار و در خصوص روابط دو جانبه و مسائل منطقه ای گفت و گو و تبادل نظر کرده است. 

گفته می شود در این دیدار بوده است که در راستای خواهش اروپایی ها، ایران شروط خود برای شکل دادن مسیری برای مذاکره را به عمانی ها انتقال داده اند تا به امریکایی ها مخابره بشود. پس از ورود و درخواست اروپایی ها این روند به کانال عمان رسیده و از این مسیر پیگیری می شود.

در حال حاضر رفت و آمدهای زیادی در جریان است که نشانه هایی از جدی شدن این موضوع است. پس از حضور ظریف در عمان، سفر وزیر خارجه عمان به واشنگتن مورد توجه واقع شد. گفته می شود سفر جمعه یوسف بن علوی به واشنگتن و دیدار با جیمز متیس وزیر دفاع آمریکا برای میانجیگری این کشور و کاهش تنش میان ایران و آمریکا صورت گرفته است.  

در این باره با اینکه اخباری از سفر بن علوی در روز جمعه به تهران منتشر شده بود اما وزارت حارجه این خبر را تکذیب کرد، اما در مورد اینکه آیا بن علوی قرار است پیامی از سوی امریکا به ایران مخابره کند، چیزی گفته نشد. به گمان برخی ناظران این سفرها نشانه این است که عمان بار دیگر کانال میانجیگری خود بین تهران و واشنگتن را فعال کرده و می‌کوشد اختلافات بین تهران و واشنگتن را حل کند.
البته پاسخ ایران به پیشنهاد ترامپ از سوی ظریف وزیر خارجه و وزارت خارجه داده شد. ایران بزرگترین مشکل مذاکره را بدعهدی و خروج امریکا از برجام می دانند. در همه مواضع مقامات ایرانی به این مسئله اشاره شده است پاسخ امریکایی ها به شروط ایران در این باره مهم است. نوع صحبتهای ترامپ در کنفرانس خبری با همتای ایتالیایی و سخن از دیدار با مقامات ایرانی بدون شرط نشان می دهد امکان شکل گیری فضای جدید در این باره وجود دارد.